معارف بوک

خطبه در یک نگاه
این خطبه از خطبه هاى بسیار فصیح و بلیغ و پرمحتوا و باارزش نهج البلاغه است که به همین دلیل نام «الزّهراء» (درخشنده) را بر آن گذاشته اند وبه گفته یکى از شارحان معروف نهج البلاغه، ابن ابى الحدید: «تأثیر و جاذبه این خطبه چنان است که اگر آن را بر انسان بى ایمانى که قیامت را با تمام قدرت نفى مى کند، بخوانند توان مقاومتش درهم مى شکند و دلش در وحشت فرو مى رود، و او را در مبانى فکرى خود متزلزل مى سازد، و وادار به تجدید نظر مى کند».(1)
این خطبه داراى نکات بسیار آموزنده اى است و در مجموع داراى هشت بخش است:
بخش اوّل، از قدرت عظیم پروردگار و ناتوانى مخلوقات دربرابر او سخن مى گوید و نکات دقیقى را در این زمینه یادآور مى شود.
بخش دوم، درباره خلقت فرشتگان و بعضى از ویژگى هاى آن ها بحث مى کند، که اگر از اسرار غیب باخبر مى شدند مى دانستند که عبادات مستمرّ وبى نظیرشان دربرابر عظمت حق، بسیار ناچیز است.
بخش سوم با ترسیمى از خانه آخرت و نعمت هاى بهشتى، از غفلت بندگان ورغبت آن ها به دنیاى مادّى و دور ماندن از دعوت انبیا سخن مى گوید.
بخش چهارم به سراغ حالت دلباختگان دنیا و آلودگان به معصیت در هنگام مرگ مى رود و با تعبیراتى بسیار مؤثّر و رسا وضع آن ها را در آن حالت چنان ترسیم مى کند که هر انسان غافلى را به تفکّر و بازنگرى در رفتار خویش وامى دارد.
در بخش پنجم و ششم، درباره قیامت و مقدّمات روز رستاخیز و پرسش از