صفحه ٣٧٨

کند (و رهبر شما چنین است). پیشواى شما حقیقت را براى شما به خوبى شکافته، همانند مهره اى که آن را براى شناسایى درونش مى شکافند؛ یا همچون صمغ و شیره درختى که از بدنه آن جدا مى سازند.
زمانى فرا مى رسد که باطل جایگاه خود را پیدا کرده (وبر همه چیز سلطه مى یابد) و جهل بر مرکب هاى خویش سوار مى شود؛ طاغوت، عظمت یافته وداعیان حق کاستى مى گیرند. روزگار همچون درنده خطرناکى حمله ور مى شود وباطل بعد از مدّت ها سکوت، همچون شتر نر، نعره برمى آورد. مردم در شکستن قوانین الهى، همدست مى شوند ودر فاصله گرفتن از دین، متّحد مى گردند! براى دروغ گفتن، پیمان مى بندند و دربرابر صدق و راستى دشمنى مى ورزند!!

شرح و تفسیر
بیدار شوید آینده شومى در پیش است!

امام (علیه السلام) در این بخش از خطبه، به دنبال پیش بینى حوادث سخت و دردناک ـ که در آینده دامن مسلمین را مى گیرد ـ راه هاى دور ماندن از آن، یا حدّاقل، کم کردن ضایعات آن را به اصحابش تعلیم مى دهد.
نخست براى جلب توجّه آنان فریاد مى زند: «روش هاى گمراه کننده شما را به کجا مى برد؟ تاریکى ها و ظلمت ها تا کى شما را سرگردان مى سازد؟ ودروغ پردازى ها تا کى شما را مى فریبد؟ از کجا در شما نفوذ مى کنند و چگونه شما را از راه منحرف مى سازند؟ (کى مى خواهید بیدار شوید؟!)»؛ (أَیْنَ تَذْهَبُ بِکُمُ الْمَذَاهِبُ، وَ تَتِیهُ(1) بِکُمُ الْغَیَاهِبُ(2) وَ تَخْدَعُکُمُ الْکَوَاذِبُ؟ وَ مِنْ أَیْنَ تُؤْتَوْنَ، وَأَنَّى تُؤْفَکُونَ؟).