صفحه ٥٩٣

3. چگونه در مواهب دنیا سعادت آخرت را بجوییم؟
گاه انسان دنیا را براى اشباع هوا و هوس ها، برترى جویى، واستثمار واستعمار دیگران مى طلبد.
و گاه براى رفاه در حدّ معقول.
و گاه براى فراهم آوردن امکانات جهت خدمت به دیگران.
و گاه براى تقویت پایه هاى اقتصاد جامعه اسلامى و مجد و عظمت وسربلندى آن و نفى هرگونه وابستگى به دیگران و دریوزگى از آنان.
بدیهى است که این اهداف کاملاً مختلف و با هم متفاوت است.
اوّلى گرفتار زشت ترین صفات انسانى است، دومى به سوى اهداف مباح وبهره گیرى از نعمتهاى الهى حرکت مى کند، سومى عبادتى کم نظیر دارد وچهارمى بهترین خدمات انسانى و اسلامى را انجام مى دهد، و آنچه در خطبه مورد بحث و احادیث معصومین (علیهم السلام) و حتى قرآن مجید در مذمت دنیا آمده است درواقع اشاره به گروه اوّل است و همان است که «رَأْسُ کُلِّ خَطِیئَةِ» و سرچشمه تمام گناهان شمرده شده، و هرکس گرفتار آن شود بدبختى دنیا و آخرت را براى خود خریده است.
بنابراین مبادا نکوهش دنیا و دنیاپرستان به این معنا تفسیر شود که اسلام مردمى فقیر و جامعه اى بینوا را مى پسندد و به آن توصیه مى کند.
آنچه گفته شد، دقیقاً در روایات اسلامى آمده است، در یک جا مى خوانیم که پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ عَبَدَ الدِّینارَ وَالدِّرْهَمَ؛ کسى که درهم ودینار را بپرستد، رانده شده از راه خداست رانده شده از راه خداست».(1)
عالم بزرگوار، مرحوم صدوق در تفسیر این حدیث مى گوید: «یَعْنی بِهِ مَنْ یَمْنَعُ زَکاةَ مَالِهِ وَیَبخَلُ بِمُواسَاتِ إخْوانِهِ فَیَکُونُ قَدْ آثَرَ عِبَادَةَ الدِّیْنارِ والدِّرْهَمِ