صفحه ٤٠٠

(پروردگارا!) چشم ها تو را ندیده اند تا از تو خبر دهند؛ بلکه تو پیش از آن که وصف کنندگانت وجود پیدا کنند، بوده اى. آفریدگان را براى رفع وحشت تنهایى نیافریدى، و براى سود خود آن ها را به کارى وانداشتى، هیچ کس نمى تواند از پنجه قدرتت بگریزد، و آن کس را که بگیرى از حیطه قدرت تو بیرون نمى رود. معصیت گنهکاران از عظمت تو نمى کاهد و اطاعت مطیعان بر حاکمیت تو نمى افزاید. آن کس که از قضا و قَدَر تو به خشم آید، نمى تواند حکم و فرمانت را دگرگون سازد، و آن کس که از اوامر تو روى گرداند، از تو بى نیاز نمى شود. هر رازى نزد تو آشکار، و هر پنهانى پیش تو حاضر است. تو وجودى جاودانى هستى که زمان برایت نیست، تو پایانى هستى که جز بازگشت به سویت راهى وجود ندارد، و وعده گاهى که نجات از حُکمت جز به وسیله تو ممکن نیست. ناصیه (و زمام اختیار) هر جنبنده اى به دست توست، و بازگشت همه نفوس به سوى تو مى باشد.
(پروردگارا!) پاک و منزّهى! چه بزرگ است مقام تو. (بازهم) منزّهى! چه بزرگ است آنچه از آفریده هایت مى بینیم و چه کوچک است هر بزرگى دربرابر قدرت و عظمت تو، و چه باشکوه است آنچه از ملکوتت مشاهده مى کنیم. با این حال، چقدر ناچیز است آنچه مى بینیم، دربرابر آنچه از قلمرو حکومتت از ما پنهان است! چقدر نعمت هاى دنیایت فراوان و پراهمیّت است و چه کوچک است این نعمت ها دربرابر نعمت هاى آخرتت.

شرح و تفسیر
اوصاف کمال پروردگار

همان گونه که اشاره شد این خطبه یکى از زیباترین و پرمعناترین خطبه هاى نهج البلاغه است. در بخش نخست آن، اوصاف جمال و جلال و صفات فعل پروردگار به طرز بسیار جامع و جالبى ترسیم شده است.