معارف بوک

نکته ها
1. ویژگى هاى فتنه!
«فتنه» واژه اى است که همه از آن وحشت دارند و نتیجه آن را شوم و ناگوار مى دانند، ولى فتنه چیست؟ و نشانه هاى آن کدام است؟ امام (علیه السلام) در این خطبه، هم نشانه هاى فتنه را بیان فرموده و هم تعریف آن را با تکیه بر این نشانه ها، روشن ساخته است.
فتنه به حوادث پیچیده اى مى گویند که ماهیّت آن روشن نیست؛ ظاهرى فریبنده دارد و باطنى مملوّ از فساد؛ جوامع انسانى را به بى نظمى، تباهى، عداوت، دشمنى، جنگ و خون ریزى، و فساد اموال و اعراض مى کشاند. و از همه بدتر این که قابل کنترل نیست.
غالبآ در ابتدا چهره حق به جانبى دارد و ساده اندیشان را به دنبال خود مى کشاند و تا مردم از ماهیّت آن آگاه شوند، ضربات خود را بر همه چیز وارد مى سازد.
فتنه ها هیچ قانونى را به رسمیّت نمى شناسند؛ ممکن است در یک شهر همه چیز را به آتش کشند و در کنار آن شهر دیگرى باشد که در امان بماند. فتنه همان گونه که امام (علیه السلام) در فراز مورد بحث بیان فرمود، مانند گِردباد است که همه چیز را با خود مى چرخاند و مى برد، و گاه دیده شده که گردبادهاى سنگین، انسان ها، حتّى اتومبیل را از جا کنده، به آسمان برده و به هر سو پرتاب مى کنند!! فتنه ها نیز با شخصیّت هاى بزرگ اجتماعى، دینى، علمى و سیاسى و با اموال مردم و سرمایه هاى جامعه، همین کار را مى کند.
مى دانیم که گردبادها براثر وزشِ دو جبهه قوىّ باد در دو جهت مخالف، پیدا مى شود؛ یعنى دو جبهه مخالف در هم مى پیچند و به گرد هم مى گردند و گردباد را به وجود مى آورند؛ فتنه ها نیز بیشتر از اختلافات برمى خیزد؛ آنگاه که دو جناح، بى فکر و بى مطالعه، بى رحمانه به جان هم مى افتند، فضاى جامعه را