سرآمد زندگى را نزدیک مى دانند، ازاین رو در انجام اعمال نیک شتاب دارند و آرزوهاى دور و دراز را دروغ مى شمرند، ازاین رو همواره پایان زندگى و مرگ را در نظر دارند.
شرح و تفسیر
برترین فضیلت انسان
امام (علیه السلام) بعد از مقدمه متین و محکم و حساب شده اى که در بخش اوّل این خطبه بیان فرمود، در این بخش به سراغ مهم ترین فضیلت انسان ها مى رود که همان تقواست. نخست به آثار اخروى آن اشاره کرده، مى فرماید: «اى بندگان خدا! شما را به تقوا سفارش مى کنم که هم زاد و توشه (ى سفر آخرت) است وهم پناهگاه (دربرابر عذاب الهى)، زاد و توشه اى که انسان را به مقصد مى رساند، وپناهگاهى که او را (از خطرات) رهایى مى بخشد»؛ (أُوصِیکُمْ، عِبَادَ اللهِ، بِتَقْوَى اللهِ الَّتی هِیَ الزَّادُ وَبِهَا الْمَعَاذُ: زَادٌ مُبْلِغٌ، وَمَعَاذٌ مُنْجِحٌ).
بدیهى است که انسان در سفرهاى طولانى و پرخوف و خطر نیاز به دو چیز دارد: زاد و توشه کافى و منزلگاه هایى که او را از خطرات حفظ کند.
همان گونه که قرآن مجید مى فرماید: «(وَتَزَوَّدوُا فَإنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوى)؛ زاد وتوشه تهیه کنید و بهترین زاد و توشه، پرهیزکارى است»(1) و در داستان یوسف (علیه السلام) هنگامى که او بر لب پرتگاه گناه قرار گرفت، از نیروى تقوا براى نجات خود استفاده کرد، قرآن مى گوید: «(قَالَ مَعَاذَ اللهِ)؛ گفت: پناه مى برم به خدا!»(2) و به راستى تقوا پناهگاهى است مطمئن و محکم، دربرابر سیل خروشان