معارف بوک

و آثار حیات بخش برنامه هاى دینى را براى مردم شرح مى دهند تا آتش اشتیاق را در دل آن ها شعله ور سازند و با عزمى راسخ به دنبال انجام برنامه ها بفرستند.
بیان فلسفه احکام که نمونه روشنى از آن در خطبه مورد بحث دیده مى شود، علاوه بر این که شوق و علاقه مردم را براى انجام وظایف دینى افزون مى کند و تحمّل ناراحتى را براى انجام پاره اى از وظایف سخت و سنگین آسان مى سازد، چند فایده دیگر نیز دارد:
1. به همه مردم هشدار مى دهد که باید در چه مسیرى حرکت کنند تا فلسفه حکم پیاده شود؛ مثلا هنگامى که مى گوید: «فَرَضَ اللهُ... الْحَجَّ تَشْیِیدآ لِلدِّینِ؛ خداوند حج را سبب قدرت و قوّت اسلام قرار داده است».(1) مفهومش این است که مراسم حج را آن چنان باشکوه برگزار کنند که به این هدف والا برسند، نه این که تنها به آداب صورى حج و تشریفات ظاهرى آن قناعت کنند.
2. بدانیم که آثار و برکات این اعمال به خود ما بازمى گردد. درواقع ما با انجام این اعمال، خدمتى به خویش مى کنیم؛ منّتى بر خدا نداریم و باید بسیار ممنون باشیم. همان گونه که قرآن درمورد اصل ایمان و اسلام مى گوید: (یَمُنُّونَ عَلَیْکَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لا تَمُنُّوا عَلَىَّ إِسْلاَمَکُمْ بَلِ اللهُ یَمُنُّ عَلَیْکُمْ أَنْ هَدَاکُمْ لِلْإِیمَانِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ)؛ آن ها بر تو منّت مى نهند که اسلام آورده اند؛ بگو: «اسلام آوردن خود را بر من منّت نگذارید، بلکه خداوند بر شما منّت مى نهد که شما را به سوى ایمان هدایت کرده است، اگر (در ادعاى ایمان) راستگو هستید».(2)
3. سرانجام این که: مى توانیم با توجّه به فلسفه احکام، اعمال خود را ارزیابى کنیم، که تا چه اندازه مقبول درگاه خداوند است و چه اندازه از آن دور مى باشد.