صفحه ٢٦٩

تعبیر به «أَلسَّاعَة» اشاره به قیامت صُغرى، یعنى مرگ است، نه قیامت کُبرى که بعد از پایان جهان فرامى رسد.
درباره گروه دوم مى فرماید: «در این میان گروهى ناتوان و خسته بازمى ماندند، وگروهى شکسته حال متوقف مى شدند، ولى او در کنار آنان مى ایستاد (و به هدایتشان مى پرداخت،) تا آن ها را به مقصد برساند!»؛ (یَحْسِرُ الْحَسِیرُ(1)، وَ یَقِفُ الْکَسِیرُ، فَیُقِیمُ عَلَیْهِ حَتَّى یُلْحِقَهُ غَایَتَهُ).
و سرانجام به گروه سوم اشاره مى کند و مى فرماید: «به جز گمراهانى که هیچ امیدى به هدایتشان نبود»؛ (إِلاَّ هَالِکآ لا خَیْرَ فِیهِ).
در حدیثى از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مى خوانیم که فرمود: «آنچه خداوند مرا به آن مبعوث کرده از هدایت و علم، همچون باران فراوانى است که از آسمان به زمین فرو مى ریزد، بعضى از زمین ها پاکیزه و آماده رویش گیاه است، آب را به خود جذب مى کند و گیاهان فراوانى از آن مى روید؛ بعضى دیگر توان رویش گیاه را ندارد، ولى آب را در خود حفظ مى کند و مردم (از طریق قنات ها و چشمه ها) از آن آب بهره مى گیرند، مى نوشند و کشت و زرع خود را آبیارى مى کنند، ولى بعضى دیگر نه آمادگى براى پرورش گیاه دارند، نه نگهدارى آب (و چیزى از آن عاید هیچ کس نمى شود).
کسانى که از دانش بهره مى گیرند یا به دیگران تعلیم مى دهند و کسانى که اصلا بهره نمى گیرند و هدایت را نمى پذیرند همانند همین مثال هستند».(2)
آنچه در این حدیث شریف آمده، همان چیزى است که در تعبیر زیباى دیگرى در کلام مولا على (علیه السلام) آمده است.