صفحه ٥٣٤

بعضى از شارحان نهج البلاغه از میان این سه احتمال، احتمال دوم را ترجیح داده اند، شاید به این دلیل که در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) نقل شده که از ملک الموت سوال کرده اند: تو چگونه در یک لحظه ارواحى را قبض مى کنى که بعضى در مغرب و بعضى در مشرق هستند، در پاسخ گفت: من آن ها را صدا مى زنم و دعوت مرا اجابت مى کنند و به سوى من مى آیند. سپس افزود: دنیا دربرابر من همچون یک کاسه است که دربرابر یکى از شما باشد، از هر گوشه اى از آن بخواهد چیزى را برمى گیرد. (1)

* * *