معارف بوک

مى افزاید: «آن ها چراغ هاى هدایت و نشانه هاى راه براى حرکت رهروان راه حق در شب هاى تاریک اند»؛ (أُولَئِکَ مَصَابِیحُ الْهُدَى، وَ أَعْلاَمُ السُّرَى(1)).
گرچه خاموش اند، ولى راه ورسم آن ها براى افراد آگاه و بیدار سرمشق بزرگى است و به چراغ ها و نشانه هایى مى مانند که در مسیر مسافران نصب مى شود، تا در شب تاریک راه را گم نکنند و بى راهه نروند.
سپس در توصیف این گروه از مؤمنان مى افزاید: «آن ها در میان مردم اظهار وجود نمى کنند، و احمقانه و ناآگاهانه به افشاى اسرار نمى پردازند»؛ (لَیْسُوا بِالْمَسَایِیحِ، وَ لا الْمَذَایِیعِ الْبُذُرِ).
مرحوم سیّد رضى در ذیل این خطبه ـ چنان که خواهد آمد ـ «مَسَاییح» را به معناى افرادى که در میان مردم به فساد و سخن چینى مشغول اند، تفسیر مى کند و«مَذَاییع» را به کسانى که شایعات زشت و گناه آلود را پخش مى کنند. و «بُذُر» را به معناى افراد نادان و بى منطق ذکر کرده است؛ بنابراین، معناى جمله این مى شود که این گروه از مؤمنان نه مفسده جو و فتنه انگیزند و نه مانند سفیهان درپى اشاعه فحشا.
ولى آنچه ذکر کردیم که منظور از این جمله سیاحت گرانى هستند که در میان مردم سیر کرده و اظهار وجود مى کنند و ناآگاهانه به افشاى اسرار مى پردازند، با معناى لغوى و جمله هاى دیگر خطبه سازگارتر است؛ چراکه امام (علیه السلام) آن ها را به عنوان افراد ناشناخته در جامعه معرّفى مى کند.
در پایان این توصیف چنین مى فرماید: «آن ها کسانى هستند که خداوند درهاى رحمتش را به رویشان مى گشاید، و سختى ها و مشکلات را از آنان برطرف مى سازد!»؛ (أُولَئِکَ یَفْتَحُ اللهُ لَهُمْ أَبْوَابَ رَحْمَتِهِ، وَ یَکْشِفُ عَنْهُمْ ضَرَّاءَ نِقْمَتِهِ).