صفحه ١٠٧

داشته باشند كه اگر در قبال مصيبت ها و گرفتاري هايي كه در دنيا بر آنان وارد مي شود، به جاي گله و شكايت صبر كنند، خداوند در آخرت چند برابر آن سختي ها، پاداش به آنان عنايت مي كند، تحمل آن سختي ها برايشان بسيار آسان مي شود. اما بعيد به نظر مي رسد كه انسان از خداوند درخواست كند او را به سختي ها و گرفتاري ها مبتلا سازد تا شبانه روز آه و ناله سر دهد تا در آخرت به او ثواب داده شود. در دعاهايي كه از معصومان(عليهم السلام)وارد شده، نيامده كه آنان از خداوند ابتلاي به مصيبت و گرفتاري بخواهند، تا آنان آه و ناله كنند و در عوض، خداوند در آخرت به آ نان اجر و ثواب عنايت كند؛ از اين رو توجيه اول از سخن مزبور امام سجاد(عليه السلام) توجيه مقبولي به نظر نمي رسد.
احتمال دوم آن است كه سخن آن حضرت ناظر به حالات متضادي است كه به دليل حيثيت هاي متفاوت و در شرايط خاصي هم زمان در انسان تحقق مي يابند. نظير آنكه ما ازيك سو بر مصيبت هايي كه روز عاشورا بر امام حسينيَا اَبَا عَبْدِاللَّهِ، لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِيَّةُ، وَجَلَّتْ وَعَظُمَتِ الْمُصِيبَةُ بِكَ عَلَيْنا، وَعَلى‏ جَمِيعِ اَهْلِ الْاِسْلَامِ؛ «اي اباعبدالله، همانا عزاي تو در عالم بزرگ و مصيبتت بر ما شيعيان و هم اهل اسلام، سخت و عظيم و ناگوار است».
اما در جاي ديگر آن زيارت آمده است: فَاَسْئَلُ اللَّهَ‏ الَّذِى‏ اَكْرَمَ مَقامَكَ وَاَكْرَمَنى‏ بِكَ اَنْ يَرْزُقَنِى‏ طَلَبَ ثارِكَ مَعَ اِمَامٍ‏ مَنْصُورٍ مِنْ اَهْلِ بَيْتِ مُحَمَّدٍˆ؛ «پس از خدايي كه مقام تو