صفحه ٣٠٣

اشاره اي به اقسام نياز
درهرصورت در مراحل رشد انسان نيازهاي جديدي رخ مي نمايد كه انسان با رفع آن نيازها و كمبودها احساس لذت مي كند. بخشي از آن نيازها حسي و مادي هستند و كاملاً براي ما شناخته شده اند. هرگاه اين نيازها به  وسيلة قوا و اندام حسي انسان تأمين مي شود، لذتي متناسب و ملايم با هريك از قوا به انسان دست مي دهد.
مثلاً وقتي ما از صداي گوش نوازي لذت مي بريم، بدين معناست كه آن صدا با قوة شنوايي ما درك شده است و با آن تناسب و تلائم يافته است. به همين دليل ما با چشممان از صداي خوب لذت نمي بريم؛ چون امواج صوتي توسط چشم درك نمي شوند؛ چه  رسد كه تلائم و تناسبي بين آن دو رخ دهد. با اين وصف، در ارتباط با هر لذتي، اگر كسي حس متناسب با آن لذت را نداشته باشد، از درك آن عاجز خواهد بود. اگر كسي چشم نداشته باشد، از ديدني هاي زيبا لذت نمي برد.(196)
دستة ديگري از نيازهاي انسان و لذت هايي كه پس از تأمين آنها حاصل مي شود، روحي و رواني است. اين نيازها در مكاتب گوناگون روان شناسي بررسي شده اند. برخي از نيازهاي انسان، نظير نياز به غذا، از هنگام تولد ظهور مي يابند و برخي از نيازها به تدريج و با پشت  سر گذاشتن مراحلي از رشد انسان و شكوفا شدن استعدادها ظهور مي يابند. برخي از نيازها موقتي و موسمي هستند و در دورة خاصي از حيات انسان پديد مي آيند؛ اما بخشي از نيازهاي انسان هميشگي است و تا پايان عمر تداوم دارد؛ چون غريزه اي كه برانگيزانندة آن نياز است تا پايان عمر فعال است؛ مانند نياز به غذا كه تا پايان حيات انسان باقي است.