صفحه ١٣٨

گردانده اند، اما وجود ايمان در آن انسان گنهكار او را لايق بهره مند شدن از شفاعت رسول خدا(صلى الله عليه وآله) ساخته است. براي انسان، بسيار ارزشمند و شادي بخش است كه بتواند تا لحظة مرگ، ايمانش را حفظ كند و تحت تأثير شبهات قرار نگيرد، يا آنكه چندان گناه نكند كه قلبش كاملاً سياه شود و ايمان از دلش خارج گردد و درنتيجه لياقت برخوردار شدن از شفاعت در قيامت را در خود حفظ كند. بي ترديد انسان با خطر لغزش و انحراف مواجه است و ممكن است ايمانش را از دست بدهد؛ ازاين رو پيوسته بايد خائف و ترسان باشد و ازسوي ديگر، اميدوار كه نسيم رحمت الهي وزيدن گيرد و او را درمعرض هدايت و بهره مندي از شفاعت پيامبر اكرم و اهل بيت(عليهم السلام) قرار دهد.
چنان كه گفتيم كساني كه از گناهان كبيره خودداري مي كنند و بر گناهان صغيره اصرار نمي ورزند، مشمول مغفرت قرار مي گيرند و حتي در عالم برزخ نيز كيفر و عذابي متوجه آنان نمي شود. اما كساني كه مرتكب گناهان كبيره شده اند يا بر گناهان صغيره اصرار ورزيده اند و از آن گناهان توبه نكرده اند، درصورتي كه با ايمان از دنيا بروند، در عالم برزخ كيفر و عذاب مي بينند، اما در عالم قيامت مشمول شفاعت قرار مي گيرند؛ زيرا رسول خداإِدَّخَرْتُ شَفاعَتي لِإَهْلِ الْكَبَائِرِ مِنْ أُمَّتيِ؛(89) «شفاعتم را براي امتم كه مرتكب گناهان كبيره شده اند، اندوخته ام».

 تأمين سعادت انسان در پرتو رأفت و رحمت الهي
در پايان بحث نگاهي دوباره به بخش نخست مناجات متوسلين مي افكنيم. مفهوم «عواطف» در جملة اول، اميال و جاذبه ها است. گرچه ما «عاطفه» را كه جمع آن «عواطف» است به معناي حالتي رواني به كار مي بريم و نگاه روان شناختي به آن داريم؛