تقدم نيازهاي معنوي بر نيازهاي مادي
امام سجاد(عليه السلام) در سخنان خود برخي از نيازهايشان را برمي شمارند و مي فرمايند که جز خداوند، کسي نمي تواند آنها را برطرف سازد. برخي از آن نيازها مفهومي عام دارند و داراي مصاديق مادي و معنوي هستند و بي ترديد مصاديق معنوي نسبت به مصاديق مادّي اولويت دارد. ما نيز بايد سعي کنيم مصاديق معنوي آنها را بشناسيم و درک کنيم و توجهمان را بدان ها معطوف سازيم. مثلاً فقر هم داراي مصداق مادي است و براي آنان که با ناداري و گرفتاري هاي مادي روبه رو هستند و از تأمين نيازهاي مادي شان عاجزند، محسوس و قابل درک است و ازاين رو، در صدد برطرف كردن آن برمي آيند و خواستة رفع آن را سرلوحة دعاها و درخواست هاي خود از خدا قرار مي دهند. اما بدتر و مصيبت بارتر از فقر مادي، فقر معنوي است و ما در درجة اول بايد آن را بشناسيم و باور کنيم، و آن گاه در صدد رفع آن برآييم و از خداوند نيز بخواهيم آن را برطرف سازد. براي اينکه در هنگام خواندن مناجات مفتقرين، حال مساعدي به ما دست بدهد، بايد باورها و ذهنيت هايمان را تصحيح کنيم و شناخت و باور آنچه را در کلام امام سجاد(عليه السلام) آمده براي خود فراهم آوريم و مانند کسي که با همة وجود، آنها را درک و لمس مي کند، آنها را مطرح سازيم.
گاهي ما در صفحة حوادث روزنامه ها مي خوانيم که در فلان شهر زلزله رُخ داده يا تصادفي اتفاق افتاده يا فلان خانه آتش گرفته است. بي ترديد چنين اخباري براي ما ناراحت کننده است، اما هيچ گاه ناراحتي ما به اندازة ناراحتي و رنج کسي که آن حوادث برايش رخ داده و با همة وجود، خطرات وآسيب هاي آنها را درک کرده است، نمي رسد. حالِ ما در هنگام مناجات و دعا بايد همانند حالِ چنين کسي باشد. بايد حال ما چون کسي باشد که لباسش آتش گرفته، و هرچه تلاش مي کند، نمي تواند آن را خاموش کند؛ شعله هاي آتش، بدنش را نيز مي سوزاند و فرياد رسي جز خدا نمي يابد و با همة وجود از خداوند ياري مي طلبد و خطاب به او مي گويد که خدايا، تنها تو مي تواني مرا از اين مصيبت و گرفتاري برهاني و نجات دهي.