بر اساس اين روايت، ذات الهي عين محبت به ذات خودش است و وجود مخلوقات ازآن رو كه آثار و پرتوي از وجود خداوند، يا به تعبير ديگر، تجلي اسما و صفات وي هستند كه با اراده و مشيت او لباس وجود پوشيده اند، مورد محبتش قرار مي گيرند. محبوب ترين آن موجودات، كامل ترين و نزديك ترينِ آنان به خداوند، و آن، نور مقدس پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) و اهل بيت آن حضرت(عليهم السلام) است.
روشن شد كه در مجرد تمام و كامل ترين و بسيط ترين موجودات كه هيچ گونه كثرتي در ذاتش متصور نيست نيز محبت وجود دارد و آن موجود بسيط به ذات خويش و نيز به تجليات وجودي خود محبت دارد؛ منتها آن محبت عين ذات اوست. حتي دربارة خداوند لذت از ذات نيز با تجريد از جهات مادي متصور است و تعبير بزرگان از آن لذت ابتهاج الذات بذاته است؛ يعني ذات خداوند از ذات خويش مبتهج و مسرور است. ازآنجا كه خداوند كامل ترين موجودات است، عالي ترين و بالاترين مراتب محبت در آن ذات بي همتا وجود دارد. البته تحقيق و بررسي در اين زمينه كه از افق فهم ما دور است، بسيار دشوار مي باشد و با موشكافي ها و بررسي هاي بسيار، تنها مي توان به دريافت ناقصي از محبت الهي دست يافت. البته تحقيق و مطالعه در اين زمينه كه به جان و روح انسان و بالاتر از آن به شناخت خداوند و صفات وي و ارتباط انسان با او مربوط مي شود، بسيار ارزشمندتر از تحقيق و بررسي در جنبه هاي مادي، نظير بررسي اتم و مولكول است.
اهميت و چگونگي محبت به خدا و انس با او
پس از مطالبي كه دربارة محبت و لذت بيان شد، به بررسي فراز اول مناجات مي پردازيم و ادامة مباحث را طي بررسي سخنان امام سجاد إلَهِي مَنْ ذَا الَّذِي ذَاقَ حَلاوَةَ مَحَبَّتِكَ فَرَامَ مِنْكَ بَدَلاً وَمَنْ ذَا الَّذي أَ نَِسَ بِقُربِكَ فابْتَغَي عَنْكَ حِوَلا؛