صفحه ١١٨

الف) مفهوم وحي
اول. معناي لغوي وحي

وحی در لغت به معنای «اشارة سریع» است و این نزديک‌ترين معنايي است که برای وحی بيان كرده‌اند. هنگامی که به کسي براي القای امری اشاره کنند، در زبان عرب گفته می‌شود: «أوحي إليه». نمونة اين كاربرد در داستان حضرت زکريا(عليه السلام) آمده است. هنگامي‌ که به ايشان بشارت به دنيا آمدن حضرت يحيي داده شد، عرض کرد: خدايا! چگونه من فرزنددار مي‌شوم، درحالي‌که پير و فرتوت شده‌ام و همسري نازا دارم. خداوند در پاسخ او فرمود: چنين کاري براي خداوند مشکل نيست. در اين هنگام او نشانه‌اي براي اين امر مهم درخواست کرد تا مردم بدانند جرياني غيرعادي و الهي در کار است و اين نشانه، مانع از شکل‌گيري شايعات بي‌اساس در جامعه شود. خداوند فرمود:
آيتُک أَلاَّ تُکَلِّمَ النَّاسَ ثَلاَثَ لَيالٍ سَوِيّا * فَخَرَجَ عَلي‏ قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرابِ فَأَوْحَي‏ إِلَيهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُکرَةً وَعَشِيّا؛(104) نشانة تو اين است که سه شبانه‌روز قدرت تکلم با مردم نخواهي داشت، درحالي‌که زبانت سالم است. پس او از محراب عبادتش به‌سوي مردم بيرون آمد و با اشاره به آنها گفت: صبح و شام خدا را تسبيح گوييد.
ايشان بزرگِ معبد بود و شاگردان و پيروان وي منتظر سخنان او بودند؛ اما چون نمي‌توانست سخن بگويد، به آنان اشاره کرد که شما مشغول ذکر و عبادت باشيد. در اينجا تعبير «وحي» به کار رفته است.