صفحه ١٣٠

اين‌چنين يافتيم که...». به‌هرحال اين مصحف از مصاديق الهامات خاص الهي به حضرت زهراست و جملة «وَلَهُ الشُّکرُ عَلَي مَا ألْهَم»، مي‌تواند براعت استهلال باشد نسبت به الهاماتي که حضرت در طول خطبه به آنها اشاره خواهند فرمود.

4. ثناي خداوند به خاطر همة نعمت‌های او
حضرت زهرا(عليها السلام) پس از حمد و شکر، خداي سبحان را به سبب همة نعمت‌هايي که در اختيار بندگانش قرار داده است، ثنا مي‌گويند: وَالثَّنَاءُ بِمَا قَدَّم؛ «خدا را ثنا مي‌گويم به سبب آنچه در اختيار بندگانش قرار داد».
انتخاب واژة «قدّم» به‌ظاهر براي رعايت سجع با جمله‌هاي پيشين، و به ‌معناي «جَعل الشِّيء قدامک» است. در زبان عربي هنگامي‌ که مي‌خواهند بگويند: «چيزي را در اختيار کسي قرار داد»، مي‌گويند: «قدَّمه لَه». ما نيز در فارسي از اين واژة عربي استفاده کرده، مي‌گوييم: تقديم کرد. در زبان فارسي اين واژه را در جايي به کار مي‌بريم که شخصِ کوچک‌تر، چيزي را در مقابل بزرگ‌تر از خود قرار مي‌دهد؛ اما در عربي اين قيد وجود ندارد و هرگاه چيزي را پيش روي کسي و در اختيار وي قرار مي‌دهند، مي‌گويند: «قدَّمه لَه». به‌دشواري مي‌توان براي اين اصطلاح، واژه‌اي فارسي يافت که در زمان ما به کار رود و همين معنا را افاده کند.
همان‌‌‌گونه که گذشت، واژة ثنا به ‌معناي ستايش مطلق است و در برابر هرگونه نعمت به کار مي‌رود؛ اعم از اينکه نعمتي باشد که خداوند به‌‌طور خاص به کسي عطا کرده يا نعمتي که به ديگر خلايق عنايت فرموده است.