معارف بوک

پس از تحصیل این معرفت، بدان چنگ زده، آن را رها نکنید تا به‌سلامت به مقصد برسید.

هـ) علم؛ زمينه‌ساز خشيتِ الهي
آخرين آيه‌اي که صدیقة کبری(عليها السلام) در این بخش از سخن خویش تلاوت فرموده‌اند، بخشی از آية 28 سورة فاطر است که می‌فرماید: إِنَّما يخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماء؛(605) «از میان بندگان خدا فقط علما در برابر او خاشع‌اند».
تلاوت این آیه در این قسمت از خطبه، برای بیان علت توصیه به علم و معرفت است. به تعبیر دیگر، چون خشیت الهی فقط در سایة علم حاصل می‌شود، حضرت به علم‌آموزی و عمل به آن سفارش می‌فرمایند. اما توصیه و سفارش به تحصیل خشیتِ الهی برای چیست؟ همان‌گونه که در مقدمة بحثِ حاضر گفتيم، انگيزة عمل در ساية احساس خوف و خشيتِ الهي حاصل مي‌گردد. بنابراین، یقیناً تأکید و توصیه به ترس از خداوند تعالی بدین دليل است که انسان از این حقیقت غافل نشود که سرپیچی از فرمان الهی و عدم اطاعت از اوامر و نواهیِ او سعادت انسان را به خطر مي‌اندازد. این احساس خطر، انسان را به‌سوي تقوا و مراقبت از خویشتن سوق می‌دهد. ازاين‌روست که قرآن کریم مي‌فرمايد: وَأَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوى‏ * فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِي الْمَأْوى؛(606) «و آن‌كس كه از مقام پروردگارش ترسان باشد و نفْس را از هوا بازدارد، قطعاً بهشت جايگاه اوست‏».