صفحه ١١٧

ما آن را ضايع مي‌سازيم و در مسير اصلي از آن استفاده نمي‌کنيم. اگر انسان از نعمت شأني به‌درستي استفاده كند و آن را در راه اطاعت خدا به کار ببرد، مصداق اين آية شريفه خواهد شد:
وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقينَ وَالشُّهَداءِ وَالصَّالِحينَ وَحَسُنَ أُولئِکَ رَفيقا؛(103) و کساني که خدا و پيامبر را اطاعت کنند، هم‌نشين کساني خواهند بود که خدا، نعمت خود را بر آنان ارزانی داشته است؛ [اعم] از پيامبران و صديقان و شهدا و صالحان؛ و آنها رفيقان خوبي هستند.

3. الهام؛ نعمتی الهی
بانوي دو عالم در جملة دوم خطبة شريف خويش سخن از الهام الهي به ميان آورده، مي‌فرمايد: وَلَهُ‏ الشُّکرُ عَلَي‏ مَا أَلْهَم‏؛ «تنها شکر براي اوست بر آنچه الهام فرمود».
«الهام» به چه معناست؟ «الهام» همچون «وحي» در لغت، از معنايي عام برخوردار است؛ اما در شرع و به‌ويژه نزد علماي علم کلام و عقايد، اصطلاحي خاص از آن شکل گرفته است. از موارد استعمال وحي و الهام در قرآن کريم چنين استفاده مي‌شود که وحي و الهام نوعي ادراک‌اند؛ هرچند ممکن است نيمه‌آگاهانه و گاه ناآگاهانه باشند. از ويژگي‌هاي اين نوع ادراک اين است که با اسباب عادي کسب نمي‌شود. براي روشن‌تر شدن مفهوم وحي و الهام، معاني لغوي و اصطلاحي اين دو مفهوم را به‌اجمال بر‌رسي مي‌كنيم.