هم ياد بگيرد، چراکه اين امر موجب تقويت ايمان شده، انسان خواهد فهمید که احکام خدا گزاف و بیهوده نيست و به همین جهت قرآن کریم و پیشوایان معصوم(عليهم السلام) اين حکمتها را بيان فرمودهاند،(448) ولي نبايد بهتدريج حالت انسان بهگونهاي شود که دستورهاي الهی را تنها به خاطر منافع آنها انجام دهد. ما کمتر به اين معنا اهتمام داشتهایم که فرمان خداوند را تعبداً اطاعت کرده، به فوايد آن توجه نداشته باشيم. «تعبد» از «عبد» مشتق شده و به معنای «بندهوار رفتار کردن» است. بنده بايد تمرين کند که به حکم خدا ـ ازآنرو که حکم خداست ـ عمل كند؛ حتي به خویش تلقين كند که اگر حکم خدا به ضرر او هم باشد، ازآنرو که انجام آن اطاعت خداست، باید انجامش دهد. بنده بايد مطيع مولا باشد؛ چراکه همة هستي از آنِ اوست و هنگامی که ميگويد: با اعضا و جوارحی که در اختیار شما قرار دادهام، آنگونه که میگویم عمل نمایید، بايد اطاعت کرده، همانگونه که او میخواهد عمل نماییم. اعمال حج براي اين تشریع شده است که اين نقص را در ما جبران نمايد.
در هنگامة اعمال حج، خداوند از حاجی میخواهد که در روزی معین و ساعتی مشخص در سرزمینی توقف کند و بدون اینکه به زمان و مکانِ توقف اعتراض داشته باشد، او را اطاعت کند و زمانی مشخص، نه دیرتر و نه زودتر، باید از آن سرزمین کوچ کند. در هنگام طواف، باید حول خانهای سنگی به تعدادی معین گردش کند، بدون
رساترین دادخواهی و روشنگری ج1
بخش سوم/ فصل دوم: فهرستي از اسرار معارف کلي قرآن