معارف بوک

دقايقي که در زبان عربي براي هر‌يک از اين واژگان لحاظ شده مختلف است: واژة اصطفاء از «صفو» به معناي تصفيه کردن و چيزي را صاف و زلال كردن مشتق شده است؛(243) واژه اجتباء به معناي کشيدن بوده، معنايش به «عصاره چيزي را کشيدن» نزديک است، و سرانجام واژه اختيار از مادة «خير» و به معناي «چيزي را به‌عنوان خير برگزيدن» است.(244) واژه «سمّا» هنگامي به کار مي‌رود ‌که کسي را براي کاري نامزد و تعيين مي‌کنند.
اين اوصاف دربارة پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) نيز به كار رفته‌اند و در اين خطبة شريف هم به آنها اشاره شده است؛ اما تعبيرات صديقة کبري(عليها السلام) به معارف بلندي اشاره دارد که بايد به آنها توجه کرد. حضرت زهرا(عليها السلام) تأکيد مي‌ورزند که اختيار و اصطفاي رسول گرامي اسلام، پيش از ارسال و بعثت ايشان بوده است. نخست ممکن است گمان شود مقصود حضرت اين است که خداوند پيامبر اکرم(صلى الله عليه وآله) را چند سال پيش از مبعوث شدنشان، يعني چند سال پيش از سن چهل‌سالگيِ ايشان برگزيده‌ بود؛ اما جمله‌هاي بعدي بانوي دو عالم(عليها السلام) نشان از حقيقتي ديگر دارد.
معمولاً کسانی که بر اين خطبة مبارک شرح نوشته‌اند، در توضيح عبارت «وَبِنهاية العَدمِ مَقْرُونَة» گفته‌اند موجودات از ازل معدوم بودند، و اين عدم تا مرز به وجود آمدنشان امتداد داشت و واپسين مرحلة نبودشان، يعني مرز بين وجود و عدم، نهايت عدم آنهاست؛ اما به نظر مي‌رسد مراد از نهايت، تأکيد در معدوميت است و اين عبارت بدين‌معناست که خداوند هنگامي رسول گرامي اسلام(صلى الله عليه وآله) را برگزيد که