صفحه ٢٥٧

(اُدْخُلُوها بِسَلاَم آمِنينَ)(1).
      وارد بهشت شويد با سلامتى و در حال امنيت.
   در اين جا نيز كلمه سلام در كنار يكى از مشتقات كلمه امن، به معناى امنيت آمده است.
   انسان با گفتن "سلام عليكم" ممكن است يكى از دو منظور را داشته باشد: گاهى منظور اين است كه به مخاطب خود بفهماند كه از طرف من سلامتىِ شما تأمين مى شود يا از سوى من خطرى شما را تهديد نمى كند و زيانى به شما نمى رسد. گاهى نيز منظور اين است كه من خواهان امنيت شما هستم و از خداوند براى شما سلامتى و دفع ضررها و خطرها را طلب مى كنم؛ يعنى به قصد دعا مى گويد: «سلام عليكم». به بيان ديگر، ممكن است منظورش «سلام منّى عليكم» باشد و يا «سلام من الله عليكم». البته در بين افراد معمولى، بيش تر اين معنا منظور است كه از طرف او، كه سلام كننده است، خطرى متوجه مخاطبش نيست؛ اما كسى كه بينش توحيدى دارد و در همه حال، متوجه خدا است، هنگامى كه سلام مى كند، در واقع، به مخاطب خود دعا مى كند و سلامتى را از خدا براى او مى خواهد؛ زيرا بر اساس بينش توحيدى خود، سلامتى را مانند هر چيز ديگر، از سوى خدا مى داند و خودش را در برابر خداوند، مؤثر نمى داند. از خدا مى خواهد كه براى مخاطبش سلامت ايجاد كند و او را از خطرها حفظ كند كه در اين صورت، سلام هم اداى احترام است و هم دعا.

ب) جواب سلام
يكى ديگر از آداب معاشرت در اسلام، جواب سلام است كه مى توان گفت: از يك نظر، اهميت بيش ترى نسبت به سلام كردن دارد و در قرآن كريم، مورد تأكيد قرار گرفته است. خداوند در آيه اى مى فرمايد:
(وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّة فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلى كُلِّ شَيْئ حَسِيبَاً)(2).
هنگامى كه به شما سلام و دعا كردند، پس بر شما است كه به شكلى بهتر از آن، او را