صفحه ٤٢٠

است. اگر يك جامعه، فكر غلطى دارد، جامعه اسلامى موظف است تا آن جامعه را هدايت كند، بينش صحيح اسلامى را به آن جامعه بشناساند و تلاش كند كه دين حق را بپذيرند و اگر جامعه اى خواست براساس سوء اختيار خود، با اسلام مخالفت كند و حتى حاضر نشد دعوت اسلام را بشنود، چنين جامعه اى، از ديد اسلام، ارزشى ندارد.
   در اسلام، ارزش براى فرد يا جامعه اى است كه در مسير تكامل گام بردارد. قرآن بعضى انسان ها را در رديف چار پايان يا حتى پست تر از آن ها معرفى مى كند و رذل ترين و بدترين جنبندگان روى زمين را انسان هاى كافر و بى ايمان به خدا مى داند. در نظام ارزشىِ اسلام، انسان بماانه انسان، يعنى انسان هاى منهاى فكر و اعتقاد، ارزشى ندارند. در نظام ارزشىِ اسلام، انسان يك حيوان دوپا است كه باداشتن جهان بينى و ايدئولوژىِ صحيح، يعنى اسلام و ايمان به خدا، ارزش انسانى پيدا مى كند؛ يعنى در صورتى كه از جهت اعتقادات و ارزش ها متصل و مرتبط باخداى جهان بشود. اگر در موردى به كسانى كه فاقد اين ارزشند، حقوقى داده مى شود و احترامشان رعايت مى شود، به اميد اين است كه كم كم به اسلام گرايش پيدا كنند. اگر چنين اميدى به فرد يا جامعه بى خدا و غير مسلمان نباشد، هيچ ارزشى نزد خدا و مسلمان ها ندارد و گاهى خداوند عذابى مى فرستد و اين جامعه را نابود مى كند يا به مسلمانان دستور مى دهد تا با آن بجنگند كه اين هم نوع ديگرى از عذاب هاى الهى است؛ چنان كه در قرآن مى فرمايد:
(قاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللّهُ بِاَيْديكُمْ)(1).
   انسان از آن جهت كه بنده خدا است، بايد اوامر الهى را اطاعت كند و هدف از تشريع الهى را تحقق بخشد. جامعه اسلامى بايد جوامع ديگر را به سوى حق هدايت كند و اگر قدرت هايى مانع مى شوند، آن ها را از سر راه تكامل انسان ها بردارد و اگر عناد ورزيدند، با آن ها بجنگد. جهاد ابتدايى در اسلام حق است، در صدر اسلام واقع شده است شكل كامل تر آن، در عصر ظهور حضرت ولىّ عصر(عليه السلام)واقع خواهد شد.

اهداف و ويژگى هاى جهاد ابتدايى
در جهاد ابتدايى هدف اين نيست كه جامعه اى برجامعه ديگر، تسلط پيدا كند و يا