از اين آيه استفاده مى شود كه خويشاوندان نزديك براى استفاده از خوردنى ها در خانه يكديگر نيازى به اجازه گرفتن ندارند. هم چنين در خانه دوستان يا خانه اى كه كليدش را در اختيار انسان گذارده اند، براى خوردن، اجازه جداگانه لازم نيست. در واقع، بايد گفت كه در اين گونه موارد، اذن فحوى وجود دارد و متضمن اجازه اين گونه تصرفات هست.
هـ) جا دادن به تازه وارد در مجلس
يكى ديگر از آداب معاشرت، كه در قرآن كريم به آن سفارش شده، اين است كه در محافل و مجالس، جمع و جور بنشينند تا جاى نشستن براى كسانى كه وارد مجلس مى شوند، باشد و يا هنگامى كه كسى وارد مجلس شد، برايش جا باز كنيد تا بتواند در جاى مناسبى بنشيند.
معمولا، مجالس و محافل، داراى ظرفيت محدودى هستند، به طورى كه اگر همه افراد بخواهند آزاد بنشينند، جا براى ديگران تنگ مى شود و در نتيجه، همه نمى توانند در جاى مناسب بنشينند. از اين نظر، قرآن توصيه مى كند كه هنگامى در مجلسى نشسته ايد، اگر گفته مى شود: جا باز كنيد، تنگ تر بنشينيد و جا به ديگران بدهيد كه خدا هم به كار شما وسعت دهد و يا اگر گفتند: برخيزيد تا شخص محترمى بنشيند، برخيزيد:
(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فى الَمجالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ وَ إِذَا قِيلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَات وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ)(1).
اى اهل ايمان! در مجالس، هر گاه به شما گفتند: جا براى ديگران باز كنيد، جمع و جور بنشينيد و به آن ها جا بدهيد تا خدا به كار شما توسعه دهد و وقتى گفته مى شود: برخيزيد، برخيزيد. خداوند كسانى را كه داراى ايمان و علم هستند، درجاتى از رفعت و بلندىِ مقام مى دهد و به آن چه كه مى كنيد آگاه است.
در واقع، اين آيه شريفه، دو سفارش روشن دارد و يك سفارش ضمنى. سفارش نخست ـ كه مى شود گفت: عموميت دارد و رعايت آن بر همه لازم است ـ اين است كه مسلمان ها در مجالس و محافل خود تا حد ممكن، جمع و جور بنشينند تا افراد بيش ترى بتوانند در آن مجلس شركت كنند و از آن بهره ببرند.