معارف بوک

مالكيت است؛ يعنى چون هر مالى مالك خاص خود را دارد، بايد حق مالكيت آنان محترم شمرده شود و مورد تجاوز و دستبرد ديگران قرار نگيرد و اگر مبادلاتى انجام مى گيرد، با مالكيت و حقوق طرفين متناسب باشد.

تجاوز به اموال ديگران
نخستين ارزش منفى، در زمينه امور مالى، تجاوز به اموال ديگران است كه به صورت هاى مختلف، مثل سرقت و غصب، انجام مى گيرد و زير عناوينى چون: ظلم، منكر، فساد و ديگر مفاهيم عامه اخلاق اجتماعى قرار خواهد گرفت.
   تجاوز به اموال مردم، گاهى آشكار و با زور، عنف و ارعاب و احياناً، تهديد با سلاح انجام مى گيرد و نمونه روشنش غارتگران و راهزنانى بودند كه در سر گردنه ها با تهديد و ارعاب و ضرب و جرح و قتل، اموال مردم را از آنان مى گرفتند. اين، يكى از مصاديق و نمونه هاى آشكار محاربه با خدا و افساد فى الارض است كه در قرآن كريم برايش حد تعيين شده است، آن جا كه مى فرمايد:
(اِنَّما جَزاءُ الَّذِينَ يُحارِبُونَ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِى الاَرْضِ فَساداً اَنْ يُقَتَّلُوا اَوْ يُصَلَبُّواْ اَوْ تُقَطَّعَ اَيْدِيهِمْ وَاَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلاف اَوْ يُنْفَواْ مِنَ الاَرْضِ ذلِكَ لَهُمْ خِزْىٌ فى الدُّنْيا وَلَهُمْ فى الاْخِرَةِ عَذابٌ عَظِيمٌ)(1).
كيفر آنان كه با خدا و رسول او به جنگ برخيزند و در زمين فساد كنند اين است كه كشته يا به دار زده شوند و يا دست ها و پاهاشان برعكس قطع شود و يا از آن سرزمين تبعيد شوند. اين خوارىِ دنياى آنان است و در آخرت عذابى دردناك دارند.
   گاهى ديگر، تجاوز به اموال مردم، به طور مخفيانه و دور از چشم صاحب مال انجام مى شود؛ مانند اين كه شب از ديوار مردم بالا مى روند يا درى را مخفيانه باز مى كنند، قفلى را مى شكنند و اموال مردم را مى ربايند كه اصطلاحاً اين نوع تجاوز مالى، «دزدى» ناميده مى شود.
   گاهى هم از راه حيله و تزوير، مال ديگران را از چنگشان درمى آورند كه آن هم شكل هاى مختلفى دارد.