صفحه ٢٥٦

آرامش افراد جامعه است كه پس از فراغت از آن مى تواند براى اهداف ديگر قدم بردارد. از اين رو است كه مكتب هايى ديگر، غير از اسلام نيز بر اين حقيقت تأكيد كرده و ديدگاه ها و نظرياتى بر اساس آن ارائه داده اند و حتى بعضى از آن ها در اين مورد، راه افراط و مبالغه را پيموده اند؛ از آن جمله، پيروان مكتب اگزيستانسياليسم معتقدند كه زندگى با دلهره و اضطراب توأم است و اصلا زندگى بدون دلهره و اضطراب، امكان و تحقق خارجى ندارد.
   به هرحال، اين حقيقتى آشكار است كه نخستين چيزى كه مورد توجه يك موجود باشعور، به ويژه انسان قرار مى گيرد و براى وى ارزش حياتى دارد، احساس امنيت و آرامش در زندگى است، احساس اين كه جان و مال و هر چيز ديگرى كه او به آن ها علاقه دارد، از هيچ سويى تهديد نمى شود و هيچ زيانى به وى نمى رسد.
   بنابراين، در روابط اجتماعى، نخستين چيزى كه بايد تأمين شود، همين احساس امنيت و آرامش خاطر انسان است اين اساس و پايه اصلى زندگىِ انسان است كه اگر تأمين نشود، زندگىِ اجتماعى، براى او هيچ ارزشى ندارد.
   در واقع، سلام كه يك تحيت و تعارف رسمىِ اسلامى است، به معناى دعا و درخواست همين امنيت و سلامتىِ مخاطب است. از اين رو، در قرآن كريم، در برخى موارد، واژه سلام با كلماتى كه معناى امنيت دارند، همراه است كه اين تقارن لفظى، خود، قرينه تقارن مفهومىِ سلام و امنيت است؛ مانند:
(هُوَ اللَّهُ الَّذى لاَ إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلاَمُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ العَزِيزُ الْجَبَّارُ)(1).
او است خدايى كه جز او خدايى نيست. او سلطان مقتدر جهان است، پاك از هر عيب و آلايش است، امنيت بخش و نگهبان جهانيان و قاهر و مقتدر و جبّار است.
   خداوند در اين آيه، از ميان اسماى الهى، "السلام" و "المؤمن" را كه بمعناى امنيت دهنده اند، در كنار هم آورده است كه نشانه نزديكىِ اين دو اسم خداوندند. خدا است كه سلامتىِ افراد را تأمين، خطر را از ايشان دفع و امنيت را براى شان ايجاد مى كند.
   در آيه ديگرى مى خوانيم كه در روز قيامت به مؤمنان گفته مى شود: