معارف بوک

خويش، امیرالمؤمنین(عليه السلام) رفتار كند؟! بي‌شك حرکت بانوي دو عالم(عليها السلام) صددرصد موافق نظر امیرالمؤمنین(عليه السلام) بوده است و حضرتش با قیام خویش حقانیت شیعه را اثبات فرمود. البته حرکت حضرت زهرا(عليها السلام) در امر یاری دین منحصر به چند روزي نيست که پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) رحلت فرمود؛ بلکه فاطمة زکيه(عليها السلام) در طول رسالت پیامبر(صلى الله عليه وآله) چنان یاوري براي پدر بزرگوار خويش بود که «أمّ أبیها» لقب گرفت.
بنابراین ممکن است امربه‌معروف و نهي‌ازمنکر در شرايطي خاص براي شخصی محذور داشته باشد و مفسده‌اي که بر انجام آن مترتب می‌شود، بیش از مصلحت آن باشد؛ اما سکوت او وظيفه را از عهدة ديگران برنمي‌دارد و آنان بايد وظیفة امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر خويش را انجام دهند.
شاهد اين حقيقت، اين است که گاه در زمان امام معصوم، برخی از بهترین شیعیان ايشان کارهایی می‌کردند که امام معصوم، خود از انجام آن خودداري مي‌ورزيد؛ اما آنان را از انجام آن کار بازنمي‌داشت. نمونة بارز اين معنا، جناب ابوذر(رحمه الله) است. در ایام خلافت خليفة سوم، اسراف فراواني در مصرف بیت‌المال صورت مي‌گرفت؛(81) اما امیرالمؤمنین(عليه السلام) تنها به تذکراتی دوستانه بسنده مي‌فرمود و برخوردي تند با خليفة وقت نمي‌كرد. حتی هنگامی که مردم براي قتل خليفة سوم اجتماع کردند، ايشان از اين كار جلوگيري فرمود و هنگامي که آب را به روي خليفه بستند، ايشان به او آب رساند؛(82) اما جناب ابوذر برخوردهاي تندي با خليفه و عوامل حکومتي وقت داشت. بااين‌حال حتي يک مورد هم در تاریخ نیامده است که امیرالمؤمنین(عليه السلام) ابوذر را به رفتاري آرام‌تر دعوت فرموده باشد. یکی از کسانی که با ابوذر