معارف بوک

ويژگي برجستة روزه که در ساير عبادات دیده نمی‌شود، اين است که روزه ذاتاً عبادتی مخفی است؛ بدین‌معنا که كسي با ديدن روزه‌دار متوجه نمی‌شود که او در حال عبادت است. روزه يک عمل امساکي از مبدأ تا منتها بوده، قوام آن به ترک است. این ترک، خودبه‌خود نشان نمی‌دهد که شخص قصد روزه دارد. نخوردن گاه به سبب بی‌اشتهایی است و گاه به عللی دیگر. بنابراین، صِرف اینکه انسان مشاهده کند کسی غذا نمی‌خورد دلیل بر روزه‌دار بودنش نیست. علاوه بر اینکه کمتر اتفاق می‌افتد که انسان از اذان صبح تا اذان مغرب با کسی همراه شود و با کنترل وی متوجه امساک او از مفطرات گردد. ازاین‌رو، به‌خودیِ‌خود، ريا و سُمعه(444) به این عمل راه ندارند، مگر اینکه روزه‌دار به خودنمایی تعمد داشته، اظهار کند که من روزه‌ام! سایر عبادات این ویژگی را ندارند. هنگامی که کسی به نماز می‌ایستد، عمل او نشانة این است که مشغول خواندن نماز است؛ یا کسی که زکات می‌پردازد، کسی که آن را می‌گیرد، می‌فهمد که وی انفاق کرده است. همین‌گونه است حج، جهاد و ساير فروعات. اما روزه‌دار به صرف روزه‌داری نمي‌تواند رياکاري کند. ازاين‌جهت، اين عبادت به اخلاص نزديک‌تر است. کسي که يک ماه اين عبادت را انجام مي‌دهد، درحقیقت یک ماه اخلاص را تمرین می‌کند. هنگامی که انسان يک ماه هر روز عملی را تکرار کرد، براي او ملکه مي‌شود. پس روزه اخلاص را در انسان تثبيت مي‌نماید. اين فايده بر روزه بيش از ساير عبادات مترتب مي‌شود. ازاين‌روست که حضرت زهرا(عليها السلام) ویژگی برجستة روزه را «تثبيت اخلاص» معرفی می‌فرمایند. البته همان‌گونه که پیش از این اشاره کردیم، ذکر اين حکمت‌ها به