میفرمایند. اما بهراستی، چگونه زکات موجب تطهیر و پاکیزگی جان آدمی میشود؟ اگر این حکمت، ویژگی نماز شمرده شده، گفته شود نماز موجب صفای روح میگردد، درک آن برای انسان راحتتر است. اما زکات به معنای کمک مالی انسان به دیگری چگونه موجب تطهیر روح و رشد آن میگردد؟
کلمة «زکات» که با کلمة «تزکيه» همخانواده است، در اصلِ لغت به معنای پاکی و رشد است(436) و ظاهراً در مواردي به کار ميرفته است که با زدودن زوایدِ چيزي، زمینة رشد آن را فراهم مینمودهاند، مانند هرس کردن درخت. باغبانها در فصلی از سال درختهای میوه را هرس کرده، قسمتی از شاخههای آنها را قطع میکنند. این عمل زمینة رشد بیشتر درخت و افزایش کمّی و کیفیِ میوة آن را فراهم میكند. وجود شاخههای اضافی موجب میگردد مقدار فراوانی از غذای درخت صرف آن شاخهها و برگهایشان شده، محصول آن با کاهش کمّی و کیفی مواجه شود. ازاینرو، از روزگاران قدیم باغبانها با هرس کردن درختان مانع این امر میشدند که به آن تزکية درخت ميگفتهاند. گويا زکات هم از همين ريشه گرفته شده است. انسان با دادن زکات، قدری از مال خویش را جدا کرده، به ديگران ميبخشد و اين عمل مانند قطع کردن شاخ و برگهاي اضافي است که باعث رشد و مرغوبيت ميوه ميگردد. ازاینرو، درک این امر که زکات موجب فراواني روزي ميشود، راحتتر است از اينکه بگوييم: زکات موجب تطهير روح آدمی ميگردد. بهراستی سرّ ارتباط زکات با تطهير روح چيست؟
چگونگی پاکی جان با پرداخت زکات
تطهير جان با پرداخت زکات را میتوان چنین تبیین كرد: