کوچک ترین برنامه هایى که مى تواند نقش مؤثّرى در پیروزى داشته باشد، بهره گیرى کند.
در هشتمین و نهمین دستور به دو نکته دقیق دیگر اشاره مى کند و مى فرماید: «از فاصله نزدیک، با لبه تیز شمشیر حمله کنید و با پیش نهادن گام، شمشیر را به دشمن برسانید!»؛ (وَ نَافِحُوا بِالظُّبَا، وَ صِلُوا السُّیُوفَ بِالْخُطَا).
«نافِحُوا» از ریشه «نَفْح» (بر وزن فتح) به معناى دمیدن است. یعنى آن مقدار باید به دشمن نزدیک شد که گویى دمیدن انسان به او مى رسد و «ظُبا» به معناى لبه تیز شمشیر است و گاه گفته مى شود که منظور، قسمت بالاى شمشیر است؛ در هر صورت ضرباتى که به این شکل وارد شود، کارسازتر است.
و منظور ازجمله «صِلُوا السُّیُوفَ بِالْخُطَا» این است که براى رساندنِ ضرباتِ شمشیر به دشمن، گاه تنها کشیدن دست ها کافى نیست؛ بلکه باید یک گام به جلو گذاشت و شمشیر را بر پیکر دشمن حواله کرد. امام (علیه السلام) مى فرماید: از این روشِ کارساز نیز استفاده کنید تا به موقع بتوانید ضربه کارى بر پیکر دشمن وارد کنید!
ذکر این جزئیّات و نکته هاى باریک، درمورد جنگ هاى سنّتى و پیشین، نشان مى دهد که امام (علیه السلام) به تمام فنون جنگ آشنا بوده و سربازان خود را براى استفاده بهتر از سلاح هاى جنگى خود، تحت تعلیم قرار مى داده است. بدیهى است که اگر جنگ از سوى یک طرفِ درگیرى، کارساز شود و به صورت فرسایشى درنیاید، خون هاى کمترى در میدان نبرد ریخته مى شود و مسائل انسانى آن محفوظ تر است.
نکته
فنون جنگى در گذشته و حال
جنگ در عصر و زمان ما، علم یا علوم پیچیده اى است که براى فراگرفتن