صفحه ٥٥٨

و دل هایى که در فتنه ها و گناهان فرو رفته بود، به برکت وجودش هدایت شد. او پرچم هاى آشکار کننده حق را برافراشت و احکام نورانى اسلام را برپا ساخت. آرى، او امینِ معتمد و گنجینه دار مخزنِ علوم تو و شاهد و گواه روز رستاخیز و برانگیخته ات براى بیان حقایق و فرستاده ات به سوى خلایق است.

شرح و تفسیر
درود بر چنین پیامبرى

امام (علیه السلام) در آغاز این فراز از خطبه، بهترین درود و برکات الهى را نثار روان پاک پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) کرده و آن حضرت را به بیش از بیست وصف از اوصاف برجسته اش، که او را شایسته این درود و صلوات مى کند، یاد مى فرماید وعرض مى کند: «(خداوندا!) گرامى ترین درودها و پربارترین برکاتت را بر محمد (صلی الله علیه و آله) بنده ات و رسولت بفرست»؛ (آجْعَلْ شَرَائِفَ(1) صَلَوَاتِکَ وَ نَوَامِىَ(2) بَرَکَاتِکَ عَلى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ).
صلوات، همان رحمت هاى الهى است؛ و برکات، انواع نعمت هاى پروردگار را شامل مى شود و مجموعه صلوات و برکات چنان فراگیر است که هیچ خیر وسعادتى از آن بیرون نخواهد بود.
در این قسمت از سخن امام (علیه السلام)، دو وصف معروف و مهم، که درواقع مهم ترین اوصاف پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) هستند بیان شده است: نخست، مسئله عبودیّت و دوم، رسالت.
عبودیّت، بزرگ ترین افتخار یک انسان است که تسلیم محض دربرابر خداوند باشد، همه چیز را از آنِ او بداند و چشم و گوش بر امر و فرمانش نهد؛