معارف بوک

بخش اوّل
أَیُّهَا النَّاسُ، إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَیْکُمُ آثْنَانِ: آتِّبَاعُ الْهَوَى، وَطُولُ الْأَمَلِ، فَأَمَّا آتِّبَاعُ الْهَوَى فَیَصُدُّ عَنِ الْحَقِّ، وَأَمَّا طُولُ الْأَمَلِ فَیُنْسِی الاْخِرَةَ.
ترجمه
اى مردم! وحشتناک ترین چیزى که از آن براى شما مى ترسم، دو چیز است : پیروى از هوى (هواى نفس) و آرزوى دراز؛ چراکه پیروى از هوى (انسان را) از حق بازمى دارد، و آرزوى دراز موجب فراموشى آخرت مى شود.

شرح و تفسیر
دو مانع بزرگ بر سر راه سعادت انسان
همان گونه که قبلا اشاره شد به نظر مى رسد که امام (علیه السلام) این خطبه را بعد از پیروزى در جنگ جمل به هنگام ورود به کوفه ایراد کرده است، تا کبر و غرور ناشى از پیروزى و رقابت بر سر غنائم جنگى را کنترل کند، مى فرماید: «اى مردم! وحشتناک ترین چیزى که از آن براى شما مى ترسم، دو چیز است: پیروى از هوى (هواى نفس) و آرزوى دراز!»؛ (أَیُّهَا النَّاسُ، إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَیْکُمُ آثْنَانِ: آتِّبَاعُ الْهَوَى وَطُولُ الْأَمَلِ).
سپس مى افزاید: «چراکه پیروى از هوى (انسان را) از حق بازمى دارد، وآرزوى دراز موجب فراموشى آخرت مى شود»؛ (فَأَمَّا آتِّبَاعُ الْهَوَى فَیَصُدُّ عَنِ الْحَقِّ وَأَمَّا طُولُ الْأَمَلِ فَیُنْسِی الاْخِرَةَ).