معارف بوک

1- سند خطبه: این خطبه با اسناد مختلفى از آن حضرت نقل شده است، و گروهى از کسانى که قبل از سیّد رضى (رحمه الله) مى زیسته اند آن را در کتاب هاى خود (با تفاوت هاى مختصرى) آورده اند، از جمله نصر بن مزاحم در کتاب صفّین، ص (قدس سره) و شیخ مفید در کتاب مجالس، ص 207، ح 41، و مسعودى در مروج الذهب، ج 2، ص 425، آن را نقل کرده اند. نصر بن مزاحم مى گوید: «هنگامى که على (علیه السلام) بعد از پیروزى در جنگ جمل از بصره وارد کوفه شد اهل کوفه به همراه قاریان و دانشمندان و اشراف شهر به استقبال امام (علیه السلام) آمدند و پیروزى او را بر دشمن تبریک گفتند، سپس سؤال کردند: کجا وارد مى شوید، آیا به قصر دار الامارة؟ فرمود: نه، من وارد میدانگاه شهر مى شوم! حضرت در آنجا پیاده شد و به سوى مسجد بزرگ شهر آمد و در آنجا دو رکعت نمازگزارد، سپس بر فراز منبر رفت و حمد و ثناى الهى به جاى آورد، و درود بر پیغمبر (صلی الله علیه و آله) فرستاد، بعد فرمود: اما بعد، اى اهل کوفه! شما در اسلام فضیلتى دارید مادامى که وضع خود را دگرگون نسازید، من شما را به سوى حق فراخواندم پذیرفتید، سپس کار خلاف کردید و وضع خود را دگرگون ساختید (اشاره به کوتاهى ها و تخلّف گروهى از آنان در جریان جنگ جمل است) شما اگر فضیلتى دارید بین خودتان و خداست، ولى در احکام الهى و تقسیم (غنائم و بیت المال) با دیگران تفاوتى ندارید، آنگاه خطبه بالا را در ادامه این سخن بیان فرمود، که آنچه نصر بن مزاحم آورده تنها اندکى متفاوت با آن چیزى است که سیّد رضى ذکر کرده است (مصادر نهج البلاغه، ج1، ص 461).