صفحه ٤١

بخش دوم
الذَّلِیلُ عِنْدِی عَزِیزٌ حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ لَهُ، وَالْقَوِیُّ عِنْدِی ضَعِیفٌ حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ مِنْهُ. رَضِینَا عَنِ اللهِ قَضَاءَهُ وَسَلَّمْنَا لِلهِ أَمْرَهُ.
ترجمه
ناتوان ستمدیده در نظر من عزیز است تا حقّش را بگیرم و زورمند ستمگر نزد من حقیر و ضعیف است تا حقّ دیگران را از او بستانم. ما دربرابر فرمان خدا راضى و در مقابل امر او تسلیم هستیم.

شرح و تفسیر
زورمندان ستمگر نزد من ضعیف اند!

از آن جا که بسیارى از حوادث دردناک و جنگ هاى خونین در عصر امام (علیه السلام) از عدالت آن بزرگوار سرچشمه مى گرفت، مردمى که سال ها به ظلم و ستم وتبعیض هاى ناروا در عصر خلفاى پیشین، به خصوص در عصر خلیفه سوم، عادت کرده بودند، به آسانى حاضر به قبول مساوات دربرابر قانون و بیت المال نبودند.
امام (علیه السلام) در این فراز از خطبه تأکید مى کند که من این روش را هرگز از دست نخواهم داد، و براى اجراى حق و عدالت و گرفتن حق ضعیفان از زورمندان قبول خلافت کردم؛ به همین دلیل، «ناتوان ستمدیده در نظر من عزیز است تا حقّش را بگیرم و زورمند ستمگر نزد من حقیر و ضعیف است تا حقّ دیگران را از او بستانم»؛ (اَلذَّلِیلُ عِنْدِی عَزِیزٌ حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ لَهُ، وَالْقَوِیُّ عِنْدِی ضَعِیفٌ حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ مِنْهُ).