بخش اوّل
فَاتَّقُوا اللّهَ عِبَادَ اللّهِ، وَ بَادِرُوا آجَالَکُمْ بِأَعْمَالِکُمْ، وَابْتَاعُوا مَا یَبْقَى لَکُمْ بِمَا یَزُولُ عَنْکُم، وَ تَرَحَّلُوا فَقَدْ جُدَّ بِکُمْ، وَاسْتَعِدُّوا لِلْمَوْتِ فَقَدْ أَظَلَّکُمْ، وَکُونُوا قَوْمآ صِیحَ بِهِمْ فَانْتَبَهُوا، وَ عَلِمُوا أنَّ الدُّنْیَا لَیْسَتْ لَهُمْ بِدَارٍ فَاسْتَبْدَلُوا؛ فَإِنَّ اللّهَ سُبْحَانَهُ لَمْ یَخْلُقْکُمْ عَبَثآ، وَ لَمْ یَتْرُکْکُمْ سُدًى.
ترجمه
از نافرمانى خدا بپرهیزید اى بندگان خدا! و با اَعمال نیکِ خود، بر مرگتان پیشى گیرید و به وسیله چیزى که از دست شما مى رود، چیزى را که براى شما جاودان مى ماند خریدارى کنید، از این منزلگاهِ دنیا کوچ کنید که به شدّت براى کوچ دادن شما اقدام شده است و آماده مرگ باشید که بر شما سایه افکنده است واز کسانى باشید که بر آن ها بانگ زدند و آنان بیدار شدند و دانستند که دنیا سراى ابدى آن ها نیست، لذا آن را با سراى آخرت مبادله کردند؛ این ها همه به دلیل آن است که خداى سبحان شما را بیهوده نیافریده و بى هدف رها نکرده است.
شرح و تفسیر
مرگ بر همه سایه افکنده است!
دربخشِ اوّل این خطبه،امام علیه السلام به همه مردم هشدار مى دهد که مراقِب گذشتِ سریع عمر و زوال دنیا و هدفى که براى آن آفریده شده اند باشند و با شش دستور که در عباراتى کوتاه و پرمعنا آمده است این هدف مهم را دنبال مى کند.