صفحه ٣٥١

أَصَابَکُمْ حَاصِبٌ، وَلاَ بَقِیَ مِنْکُمْ آثِرٌ، أَبَعْدَ إِیمَانِی بِاللهِ، وَجِهَادِی مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ، أَشْهَدُ عَلَى نَفْسِی بِالْکُفْرِ! لَقَدْ (ضَلَلْتُ إِذاً وَمَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِینَ) فَأُوبُوا شَرَّ مَآبٍ، وَآرْجِعُوا عَلَى أَثَرِ آلْأَعْقَابِ، أَمَا إِنَّکُمْ سَتَلْقَوْنَ بَعْدِی ذُلّاً شَامِلا، وَسَیْفآ قَاطِعآ، وَأَثَرَةً یَتَّخِذُهَا الظَّالِمونَ فِیکُمْ سُنَّةً.
ترجمه
طوفان (بلاها) بر شما مسلّط شود و همه شما نابود شوید! این چه پیشنهادى است که به من مى کنید؟ آیا بعد از ایمانم به خدا و جهادم همراه رسول الله (صلی الله علیه و آله) به کفر خویش اعتراف کنم؟! اگر چنین کنم گمراه شده ام و از هدایت یافتگان نخواهم بود، (امیدوارم) به بدترین جایگاه رهسپار شوید و به راه گذشتگان خود (مشرکان عصر جاهلیت) بازگردید! بدانید که به زودى بعد از من خوارى و ذلّت تمام وجود شما را فراخواهد گرفت و گرفتار شمشیر برّنده اى خواهید شد، مستبدّان زورگو بر شما حکومت خواهند کرد و این امر به صورت سنتّى ازسوى ستمگران در میان شما باقى خواهد ماند.

شرح و تفسیر
نهایت مظلومیت امام (علیه السلام)

همان گونه که در بخش «خطبه در یک نگاه» آمد امام (علیه السلام) این سخن را هنگامى ایراد فرمود که گروهى از خوارج که خود، «حکمیت» را در «صفّین» پیشنهاد کرده