صفحه ٢١٦

چند نکته جالب تاریخى
بعضى از شارحان نهج البلاغه در ذیل این خطبه نکات تاریخى مشروحى را ذکر کرده اند که در ذیل به بعضى از آن ها اشاره مى شود:(1)

1. در کاخ کسرى
امام (علیه السلام) در مسیر راه به ایوان مدائن و کاخ کسرى رسید؛ یکى از اصحاب آن حضرت با مشاهده ویرانى آن کاخ این شعر معروف عرب را زمزمه کرد:
جَرَتِ الرِّیاحُ عَلى مَحَلِّ دِیَارِهِمْ******فَکَأَنَّما کانُوا عَلى مِیعادٍ!
«بادها بر ویرانه هاى کاخ آن ها وزید گویى همه آن ها وعده گاهى داشتند که به سوى آن شتافتند».
امام (علیه السلام) فرمود: چرا این آیات را نخواندى (که از آن گویاتر است)؟: (کَمْ تَرَکُوا مِنْ جَنّاتٍ وَعُیُونٍ...)؛ چه بسیار باغ ها و چشمه ها که به جاى گذاشته اند، وکشتزارها و قصرهاى پرارزش، و نعمت هاى فراوان دیگر که در آن غرق شادمانى بودند، این چنین بود (ماجراى آنان) و ما این (نعمت ها) را میراث براى اقوام دیگرى قرار دادیم، نه آسمان بر آنان گریست و نه زمین! و نه مهلتى داده شد!(2)

2. در سرزمین کربلا
امام (علیه السلام) در این مسیر از سرزمین کربلا گذشت، در آن جا توقّفى فرمود و نگاهى به آن سرزمین خاموش کرد، حوادث آینده این سرزمین دربرابر چشمان او نمایان گشت. با یارانش در آن جا نماز خواندند، هنگامى که سلام نماز