صفحه ٢٥٦

شده اند که حتّى حاضرند جان خود را در طریق باطل و مقاصد شوم معاویه بر باد دهند!
شاید این جمله پاسخ به سؤالى است که در ذهن یاران آن حضرت پیدا شده بود و آن این که چگونه شامیان حاضرند تا سر حدّ مرگ از مطامع مادى معاویه دفاع کنند و جان خود را بر سر این کار نهند.
امام (علیه السلام) این حقیقت را فاش مى کند که قدرت معاویه بر فریب و نیرنگ و دگرگون نشان دادن واقعیت ها از یک سو، و دور بودن و بى خبر ماندن شامیان ازسوى دیگر، سبب شده که آن ها باور کنند به راستى در راه خدا مى جنگند و به سوى شهادت پیش مى روند!
آرى، تبلیغات بسیار وسیع و گسترده توأم با شگردهاى روانى دستگاه معاویه و عمروعاص در فضاى شام این تأثیر را گذاشته بود که گروهى یقین داشتند عثمان مظلوم کشته شده و قاتلش على (علیه السلام) است و معاویه به خونخواهى او برخاسته و در مسیر پاسدارى و حراست از مقام خلافت رسول الله (صلی الله علیه و آله) و حفظ اسلام و قرآن گام برمى دارد، و طبعآ کشته شدن در این راه شهادتى است که آرزوى هر مسلمان پاک باز است!
البتّه آثار تزویر و دروغ براى مدت زیادى نمى تواند باقى بماند و سرانجام روشن مى شود، ولى چه بسا در زمانى که کار از کار گذشته و تأسّف بازماندگان بر مرگ عزیزانشان دیگر ثمرى ندارد.

نکته ها
1. باید با عزّت و سربلندى زیست

در اسلام یک سلسله شعارهاى اساسى وجود دارد که این مکتب را از سایر مکتب ها جدا مى کند، یکى از آن ها همان است که در خطبه مورد بحث آمده که