صفحه ١٧٦

فرمان الهى، مى فرماید: «بنابراین سعى کنید با بهترین زاد و توشه اى که در اختیار شماست از آن کوچ کنید، و بیش از نیاز و کفاف از آن نخواهید، و زائد بر آنچه حاجت دارید از آن نطلبید»؛ (فَارْتَحِلُوا مِنْهَا بِأَحْسَنِ مَا بِحَضْرَتِکُمْ مِنَ الزَّادِ وَلاَتَسْأَلُوا فِیهَا فَوْقَ آلْکَفَافِ، وَلاَتَطْلُبُوا مِنْهَا أَکْثَرَ مِنَ الْبَلاَغِ(1)).
فراموش نکنید که شما مسافرانى هستید که موقّتآ در این منزلگاه اقامت کرده اید، مسافران آگاه و بیدار، در چنین منزلگاه هایى به تهیه زاد و توشه مى پردازند، و از بهترین و مفیدترین زاد و توشه ها براى خود فراهم مى کنند، هرگز بار خود را با اشیاى بیهوده سنگین نمى کنند، و به گردنه هاى صعب العبور که در مسیر خود پیش رو دارند مى اندیشند!
آنها از این فرمان الهى الهام مى گیرند: (وَتَزَوَّدُوا فَاِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوى وَاتَّقُونِ یَا اُولِى الْأَلْبَابِ)؛ «زاد و توشه تهیه کنید که بهترین زاد و توشه پرهیزکارى است، و از (مخالفت فرمان) من بپرهیزید اى خردمندان.»(2)، در نتیجه به تهیه این زاد و توشه الهى یعنى تقوا مى پردازند و هرگز به خواب غفلت فرو نمى روند.

نکته
کفاف و عفاف، برتر از هرچیز است

در این خطبه به جنبه هاى مختلف زندگى دنیا در عبارات کوتاه و گویایى اشاره شده است:
نخست این که طبیعت زندگى دنیا فناپذیرى است، و تمام اهل دنیا بدون استثنا چه بخواهند و چه نخواهند باید از آن کوچ کنند.