معارف بوک

این نکته، هر چند ظاهراً کوچک به نظر مى رسد، امّا درواقع دستور مهمّى است! چراکه گاه ماندن شمشیر در غلاف براى مدّت طولانى، سبب مى شود که گوشه هایى از آن گیر کند و در لحظات حسّاس که لازم است فوراً بیرون کشیده شود، خارج نشود و یا با تأخیر خارج شود و در هر صورت ممکن است خطرات غیر قابل جبرانى به وجود آورد.
در ششمین و هفتمین دستور مى فرماید: «با خشم و بى اعتنایى، به دشمن نظر افکنید و به هر سو حمله کنید و ضربه بزنید (تا غافلگیر نشوید)!»؛ (وَ الْحَظُوا الْخَزْرَ، وَ اطْعُنُوا الشَّزْرَ).
«خَزْر» به معناى نگاه کردن با گوشه چشم است که معمولا انسان به هنگام غضب و گاه به هنگام بى اعتنایى، آن گونه نگاه مى کند و فایده استفاده کردن از این روش در میدان جنگ، نخست: برافروختن آتش غضب در درون است که همراهِ آن، تمام نیروهاى نهفته درون بسیج مى شود و قدرت انسان گاه چندین برابر مى گردد و دیگر این که: با تمام چشم نگاه کردن، دلیل بر ترس و وحشت وناتوانى است و سبب جسور شدن دشمن است.
«شَزْر»(بروزن نذر) به معناى پراکندگى است و در میدان جنگ، به ضرباتى گفته مى شود که از چپ و راست بر دشمن وارد شود و توصیه امام (علیه السلام) به انتخاب این روش، به این دلیل است که اگر جنگجویان ضربات خود را در یک سو متمرکز کنند، دشمن احساس امنیّت مى کند و از طرف هاى دیگر ضربات متقابلى وارد خواهد ساخت. به علاوه در ضرباتى که بر یک طرف وارد مى شود ـ اگر درست دقّت کنیم ـ با هر دو حرکت فقط یک ضربه بر حریف وارد مى شود؛ در حالى که ضرباتى که از دو سو وارد مى شود، با هر یک حرکت یک ضربه وارد مى گردد!
این تعبیرات موشکافانه، نشان مى دهد که امام (علیه السلام) تا چه حدّ تجربه جنگى داشته و سعى مى کرده که آن ها را به لشکریان تحت فرمان خود، منتقل سازد تا از