صفحه ١٩٧

و پیشامدهاى تکان دهنده اى تو را فرامى گیرد»؛ (تُعْرَکِینَ(1) بِالنَّوَازِلِ(2) وَتُرْکَبِینَ بِالزَّلاَزِلِ).
شبیه همین تعبیر در خطبه 108 نیز آمده است، آن جا که مى فرماید: «تَعْرُکُکُمْ عَرْکَ الْأَدِیمِ» یعنى بنى امیّه بر شما چیره مى شوند و همچون چرمى شما را به هم پیچیده و لگدمال مى کنند.
و در پیش بینى دوم مى فرماید: «من به خوبى مى دانم که هر ستمگرى قصد سوء درباره تو کند خداوند او را گرفتار مى سازد و به خودش مشغول مى کند و به دست قاتلى مى سپاردش»؛ (وَإِنّی لَأَعْلَمُ أَنَّهُ مَا أَرَادَ بِکِ جَبَّارٌ سُوءآ إِلاَّ آبْتَلاَهُ اللهُ بِشَاغِلٍ، وَرَمَاهُ بِقَاتِلٍ).
تعبیر به «اِبْتَلاهُ اللهُ بِشاغِلٍ» مى تواند اشاره به بیمارى هاى سخت و دردناکى باشد که ظالمان را از درون به خود مشغول مى سازد، و از غیر خود بیگانه مى کند، همان گونه که «وَرَماهُ بِقاتِلٍ» اشاره به حوادثى است که از برون بر سر انسان مى تازد و او را هدف قرار داده، یا به قتل مى رساند.
آنچه امام (علیه السلام) در این خطبه درباره کوفه پیش بینى فرمود دقیقآ تحقّق یافت و کوفه بعد از امام (علیه السلام) بسیار گسترش یافت و همیشه مرکز آشوب ها و فتنه ها وحوادث تکان دهنده بود، بسیارى از جبّاران براى تسخیر کوفه و درهم کوبیدن آن قد علم کردند، ولى خداوند هر یک از آن ها را به بلایى گرفتار ساخت، و شرّرا دفع کرد و شاید این امر به دلیل آن بود که کوفه همیشه مرکزى بود براى گروهى از مؤمنان مخلص و شیعیان فداکار و باوفاى على بن ابى طالب (علیه السلام)، هر چند منافقان هم در آن کم نبودند.