معارف بوک

(لَقَدْ اَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ اَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَالْميزانَ لِيَقُومَ النّاسُ بِالْقِسْطِ)(1).
حقاً پيامبران را با معجزات فرستاديم و كتاب و ميزان همراهشان نازل كرديم تا مردم به قسط و عدل زندگى كنند.
   اين آيه نشان مى دهد كه هدف و حكمت فرستادن پيامبران و كتب آسمانى، اين است كه قسط و عدل برجامعه حاكم شود و همه رفتارها و روابط انسانى را در بر گيرد كه بى شك، موارد اختلاف و دادخواهى، از روشن ترين مصاديق آن خواهد بود.
   از سوى ديگر، قرآن مجيد، كسانى را كه براساس قانون خدا حكم نمى كنند، سخت نكوهش كرده و از ايشان با عنوان هاى كافر، ظالم و فاسق ياد مى كند. در آن جا كه مى فرمايد:
(وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما اَنْزَلَ الْلّهُ فَاُوْلئِكَ هُمُ الْكافِرُونَ)(2).
(فَاُوْلئِكَ هُمُ الْظّالِمُونَ)(3).
(فَاُوْلئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ)(4).
   در اين سه آيه، كه همگى در سوره مائده پشت سرهم آمده اند، حكم به كفر، ظلم و فسق هر كسى شده است كه در چارچوب قوانين الهى و (بِما اَنْزَلَ اللّهُ) قضاوت نكند. و دقيق تر اين است كه بگوييم: قضاوت او در چارچوب قوانين شرع انجام نگيرد؛ يعنى عدم قضاوت، كه در آيه با تعبير (وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ) بيان شده، عدم ملكه است. به اين معنا كه هر كس كه قضاوت مى كند و شأنش قضاوت است و قضاوت او درچارچوب شرع انجام نگيرد، كافر، ظالم يا فاسق است.
   خداوند در همين سوره به دنبال همين آيات، به پيغمبر اكرم(ص) خطاب كرده، مى فرمايد:
(وَاَنِ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما اَنْزَلَ الْلّهُ وَ لاتَتَبِّعْ اَهْوائَهُمْ وَاحْذَرْهُمْ اَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ ما اَنْزَلَ اللّهُ اِلَيْكَ)(5).
ميان مردم مطابق قوانينى كه از سوى خدا فرستاده شده، قضاوت كن و از خواسته ها و