صفحه ١٦٩

من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خدا نومید نشوید که خدا همه گناهان را مى آمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».(1)
این جمله هاى تکان دهنده که با انواع لطف و عنایت الهى همراه است چنان سفره رحمت و مغفرت او را گسترده که همگان مى توانند بر سر آن بنشینند؛ حتى در حدیثى از پیامبر (صلی الله علیه و آله) آمده است: «در روز قیامت آن چنان خداوند دامنه مغفرت خود را مى گستراند که به فکر احدى خطور نکرده است، تا آن جا که حتى ابلیس هم در رحمت او طمع مى کند!»؛ (لَیَغْفِرُ اللهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ مَغْفِرَةً مَا خَطَرَتْ قَطٌّ عَلى قَلْبِ أَحَدٍ حَتّى اِبْلِیِسَ یَتَطَاوَلُ اِلَیْها!).(2)
و در حدیث نبوى دیگرى مى خوانیم: «خداوند عزوجل یکصد رحمت دارد که یکى از آن ها را بر زمین نازل ساخته و در میان مخلوقاتش تقسیم کرده است وآنچه از محبّت و رحم و مروّت در میان آنهاست از آثار همان یک جزء است، ونود و نه جزء دیگر را براى خودش براى روز قیامت ذخیره کرده است!(3)
و از آن جا که توجه به این امور سبب گرایش بندگان به عبادت او مى شود در چهارمین جمله مى فرماید: «از پرستش و عبادتش نمى توان سرپیچى کرد»؛ (وَلاَمُستَنْکَفٍ(4) عَنْ عِبَادَتِهِ).
چراکه با آن همه نعمت و رحمت، خوددارى از عبادت او جز عذاب وخوارى نتیجه اى ندارد. قرآن مجید مى فرماید: (وَأَمَّا الَّذِینَ اسْتَنْکَفُوا وَآسْتَکْبَرُوا فَیُعَذِّبُهُمْ عَذابَآ أَلِیمآ وَلاَیَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللهِ وَلِیّآ وَلاَ نَصیرآ)؛ «ولى کسانى را که