صفحه ٢٣

دشمنان او بدون ضعف، جهاد کرد، و در این راه هیچ عذر و بهانه اى نیاورد. او پیشواى پرهیزکاران و روشنى بخش چشم هدایت جویان است»؛ (فَبَلَّغَ رِسَالاَتِ رَبِّهِ غَیْرَ وَانٍ(1) وَلا مُقَصِّرٍ، وَجَاهَدَ فِی اللهِ أَعْدَاءَهُ غَیْرَ وَاهِنٍ وَلا مُعَذِّرٍ.(2) إمَامُ مَنِ اتَّقَى، وَبَصَرُ مَنِ اهْتَدَى).
در این عبارات کوتاه تمام ویژگى هایى که براى یک رهبر شجاع و توانا لازم است ذکر شده: سستى نکردن، کوتاهى ننمودن، جهاد قاطعانه داشتن، و عذر و بهانه نتراشیدن، و ازسوى دیگر آن حضرت را پیشواى پرهیزکاران و سبب هدایت بینایان مى شمرد که افراد آلوده را از گرد خود دور مى کند و فاسدان وگمراهان غیر قابل هدایت را کنار مى زند.
بسیارند کسانى که براى سرپوش گذاشتن بر تقصیرات و کوتاهى هاى خود عذر و بهانه هاى واهى مى تراشند ولى یک رهبر شجاع و مدیر و مدبّر هرگز چنین نمى کند و به سراغ عذر و بهانه ها نمى رود.
این تعبیرات امام (علیه السلام) درواقع اشاره اى است پرمعنا به سستى و کوتاهى مردم کوفه و ترک جهاد به معناى واقعى کلمه، و عذرتراشى ها و بهانه جویى ها براى فرار از زیر بار مسئولیت ها. امام (علیه السلام) به آن ها گوشزد مى کند که پیامبر شما چنین نبود، چرا شما چنین هستید؟!

* * *