صفحه ١٥٧

بخش اوّل
إنَّا لَمْ نُحَکِّمِ الرِّجَالَ، وَإنَّمَا حَکَّمْنَا الْقُرْآنَ. هذَا الْقُرْآنُ إنَّمَا هُوَ خَطٌّ مَسْتُورٌ بَیْنَ الدَّفَّتَیْنِ، لا یَنْطِقُ بِلِسَانٍ، وَلا بُدَّ لَهُ مِنْ تَرْجُمَانٍ. وَإنَّمَا یَنْطِقُ عَنْهُ الرِّجَالُ. وَلَمَّا دَعَانَا الْقَوْمُ إلَى أَنْ نُحَکِّمَ بَیْنَنَا الْقُرْآنَ لَمْ نَکُنِ الْفَرِیقَ الْمُتَوَلِّیَ عَنْ کِتَابِ اللهِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى، وَقَدْ قَالَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ : (فَإنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إلَى اللهِ والرَّسُولِ) فَرَدُّهُ إلى اللهِ أَنْ نَحْکُمَ بِکِتَابِهِ، وَرَدُّهُ إلَى الرَّسُولِ أَنْ نَأْخُذَ بِسُنَّتِهِ؛ فَإذَا حُکِمَ بِالصِّدْقِ فِی کِتَابِ اللهِ، فَنَحْنُ أَحَقُّ النَّاسِ بِهِ، وَإنْ حُکِمَ بِسُنَّةِ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه و آله، فَنَحْنُ أَحَقُّ النَّاسِ وَأَوْلاَهُمْ بِهَا.
ترجمه
ما افراد را حَکَم قرار ندادیم، بلکه فقط قرآن را به حکمیّت برگزیدیم، ولى قرآن خطوطى است که در میان دو جلد قرار گرفته و سخن نمى گوید، بلکه نیازمند ترجمان است، و تنها انسان هاى آگاه مى توانند از آن سخن بگویند (بنابراین) هنگامى که آن قوم (شامیان) ما را دعوت کردند که قرآن میان ما و آن ها حَکَم باشد ما گروهى نبودیم که به کتاب خداوند سبحان، پشت کنیم در حالى که مى فرماید: «اگر در چیزى اختلاف کردید آن را به خدا ورسولش بازگردانید» (واز آن ها نظر بخواهید). بازگرداندن به خدا این است که به کتابش حکم کنیم وارجاع به رسول الله (صلی الله علیه و آله) این است که به سنتش عمل کنیم، واگر درباره کتاب خدا به درستى حکم شود ما سزاوارترین مردم به پذیرش آن هستیم و اگر به سنت پیامبر (صلی الله علیه و آله) حکم شود نیز ما از همه (پیشگام تر و) شایسته تر و سزاوارتریم که به سنت او عمل کنیم.