بخش دوم
أَیْنَ الَّذِینَ زَعَمُوا أَنَّهُمُ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ دُونَنَا، کَذِباً وَبَغْیاً عَلَیْنَا، أَنْ رَفَعَنَا اللَّهُ وَوَضَعَهُمْ، وَأَعْطَانَا وَحَرَمَهُمْ، وَأَدْخَلََنَا وَأَخْرَجَهُمْ. بِنَا یُسْتَعْطَى الْهُدَى، وَیُسْتَجْلَى الْعَمَى. إِنَّ الاَْئِمَّةَ مِنْ قُرَیْشٍ غُرِسُوا فِی هذَا الْبَطْنِ مِنْ هَاشِمٍ؛ لا تَصْلُحُ عَلَى سِوَاهُمْ، وَلا تَصْلُحُ الْوُلاَةُ مِنْ غَیْرِهُمْ.
ترجمه
کجایند کسانى که ادعا مى کردند آن ها راسخان در علم اند، نه ما، و این ادعا را از طریق دروغ و ستم، درباره ما مطرح مى کردند؟ (آن ها کجا هستند تا ببینند که) خداوند ما را برترى داد و آن ها را پایین آورد، به ما عطا کرد و آن ها را محروم ساخت، ما را (در کانون نعمت خویش) داخل فرمود و آن ها را خارج ساخت. (مردم) به وسیله ما هدایت مى شوند و نابینایان از نور وجود ما روشنى مى یابند. به یقین امامان از قریش هستند و درخت وجودشان در سرزمین این نسل از هاشم غرس شده است، این مقام درخور دیگران نیست و زمامدارانِ غیر از آن ها، شایستگى ولایت و امامت را ندارند!
شرح و تفسیر
جایگاه اصیل ولایت
امام (علیه السلام) در این بخش از خطبه به پاسخ کسانى مى پردازد که دربرابر اهل بیت علیهم السلام ادعاهاى بى اساسى درباره علم و دانش اسلامى داشتند، و به دروغ، خود را آگاه تر و عالم تر معرفى مى کردند، و سیاستمداران حرفه اى آن زمان به این