صفحه ١٦٥

بخش دوم
وَأَمَّا قَوْلُکُمْ: لِمَ جَعَلْتَ بَیْنَکَ وَبَیْنَهُمْ أَجَلاً فِی التَّحْکِیمِ؟ فَإنَّمَا فَعَلْتُ ذلِکَ لِیَتَبَیَّنَ الْجَاهِلُ، وَیَتَثَبَّتَ الْعَالِمُ؛ وَلَعَلَّ اللهَ أَنْ یُصْلِحَ فِی هذِهِ الْهُدْنَةِ أَمْرَ هذِهِ الْأُمَّةِ؛ وَلا تُوْخَدُ بِأَکْظَامِهَا، فَتَعْجَلَ عَنْ تَبَیُّنِ الْحَقِّ، وَتَنْقَادَ لِأَوَّلِ الْغَیِّ. إنَّ أَفْضَلَ النَّاسِ عِنْدَ اللهِ مَنْ کَانَ الْعَمَلُ بِالْحَقِّ أَحَبَّ إلَیْهِ ـ وَإنْ نَقَصَهُ و کَرَثَهُ ـ مِنَ الْبَاطِلِ وَإنْ جَرَّ إلَیْهِ فَائِدَةً وَزَادَهُ. فَأَیْنَ یُتَاهُ بِکُمْ! وَمِنْ أَیْنَ أُتِیْتُمْ! اسْتَعِدُّوا لِلْمَسِیرِ إلَى قَوْمٍ حَیَارَى عَنِ الْحَقِّ لایُبْصِرُونَهُ، وَمُوزَعِینَ بِالْجَوْرِ لا یَعْدِلُونَ بِهِ، جُفَاةٍ عَنِ الْکِتَابِ، نُکُبٍ عَنِ الطَّرِیقِ. مَا أَنْتُمْ بِوَثِیقَةٍ یُعْلَقُ بِهَا، وَلا زَوَافِرِ عِزٍّ یُعْتَصَمُ إلَیْهَا. لَبِئْس حُشَّاشُ نَارِ الْحَرْبِ أَنْتُمْ! أُفٍّ لَکُمْ! لَقَدْ لَقِیتُ مِنْکُمْ بَرْحاً، یَوْماً أُنَادِیکُمْ وَیَوْماً أُنَاجِیکُمْ، فَلا أَحْرَارُ صِدْقٍ عِنْدَ النِّدَاءِ، وَلا إخْوَانُ ثِقَةٍ عِنْدَ النَّجَاءِ!
ترجمه
این که مى گویید: چرا میان خودت و آن ها (حکمین) ضرب الاجلى براى حکمیّت قرار دادى؟ تنها به این دلیل بود که ناآگاهان در جست وجوى حقیقت برآیند و آن ها که آگاه اند به مطالعه و مشورت پردازند (و تمام جوانب مسئله را روشن کنند) شاید خداوند در این فاصله کار این امّت را اصلاح کند و راه تحقیق بر آن ها بسته نشود؛ در جست وجوى حق عجله نکنند و تسلیم نخستین فکر گمراه کننده نشوند.
(بدانید!) برترین مردم در پیشگاه خدا کسى است که عمل به حق، نزد او محبوب تر از باطل باشد، هر چند این کار از نفع او بکاهد و مشکلاتى براى او پیش آورد، و باطل، منافعى را متوجه او کند، و بر سود او بیفزاید.