صفحه ٦٨

از آتشى که حرارتش شدید و عمق آن زیاد و زیورش (غل و زنجیر) آهنین است، و آشامیدنى آن آب جوشان است بپرهیزید!
آگاه باشید! نام نیکى که خداوند پس از درگذشت انسان، براى او در میان مردم قرار مى دهد بهتر از مالى است که انسان آن را به ارث براى کسانى مى گذارد که هرگز سپاسش را نمى گویند!

شرح و تفسیر
اندرزهاى پرارزش

امام (علیه السلام) در آغاز این خطبه، سخن از علومى به میان مى آورد که از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آموخته است، مى فرماید: «به خدا سوگند! تبلیغ رسالت ها و وفاى به وعده ها و تفسیر کلمات الهى به من آموخته شده است»؛ (تَاللهِ لَقَدْ عُلِّمْتُ تَبْلِیغَ الرِّسَالاَتِ، وَإتْمَامَ الْعِدَاتِ، وَتَمَامَ الْکَلِمَاتِ).
منظوراز«تبلیغ رسالات»، روش هاى مختلف تبلیغ معارف اسلامى و احکام دین براى مردم است، اشاره به این که نه تنها رسالت هاى الهى را آموخته ام بلکه روش هاى تبلیغ آن را نیز از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آموخته ام و در همان مسیر پیوسته گام برمى دارم.
منظور از «اتمام العدات» (وفاى به پیمان ها) همان وعده هایى است که خداوند، به طور عام از همه مومنان گرفته و وعده هایى است که به طور خاص درمورد آن حضرت بوده، همان گونه که در قرآن مجید آمده است: (مِنَ الْمُوْمِنیِنَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَّنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَّنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلاً)؛ «در میان مومنان، مردانى هستند که بر سر عهدى که با خدا بستند، صادقانه ایستاده اند، بعضى پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند)، و بعضى دیگر در انتظارند؛ و هیچ گونه تغییرى در پیمان خود ندادند».(1)