صفحه ٤٠٣

بخش اوّل
یَعْطِفُ الْهَوى عَلَى الْهُدَى، إذا عَطَفُوا الْهُدَى عَلَى الْهَوَى، وَیَعْطِفُ الرَّأْیَ عَلَى الْقُرْآنِ إذا عَطَفُوا الْقُرْآنَ عَلَى الرَّأْیِ.
ترجمه
او خواسته هاى دل را پیرو هدایت قرار مى دهد، در زمانى که مردم هدایت را پیرو خواسته هاى دل قرار داده اند، و رأى و فکر را پیرو قرآن مى سازد، در آن زمان که مردم قرآن را تابع فکر خود قرار داده اند.

شرح و تفسیر
ویژگى حضرت مهدى (علیه السلام)

همان گونه که اشاره شد این خطبه حوادث آینده را پیشگویى کرده، و به یک شخص و دو حادثه مهم اشاره مى کند که غالب شارحان نهج البلاغه آن شخص را حضرت مهدى (علیه السلام) مى دانند؛ زیرا مى فرماید: «او خواسته هاى دل را پیرو هدایت قرار مى دهد، در زمانى که مردم هدایت را پیرو خواسته هاى دل قرار داده اند، ورأى و فکر را پیرو قرآن مى سازد، در آن زمان که مردم قرآن را تابع فکر خود قرار داده اند»؛ (یَعْطِفُ(1) الْهَوَى عَلَى الْهُدَى، إذا عَطَفُوا الْهُدَى عَلَى الْهَوَى، وَیَعْطِفُ الرَّأْیَ عَلَى الْقُرْآنِ إذا عَطَفُوا الْقُرْآنَ عَلَى الرَّأْیِ).