صفحه ٢٨١

جالب این که ابوذر در نزد محدثانى همچون بخارى و مسلم به قدرى مورد اعتماد بوده که این دو شیخ حدیث اهل سنت، در کتاب صحیح خود، 281 حدیث از ابوذر نقل کرده اند.(1) و این نشان مى دهد که لجنه فتواى الازهر، چقدر از واقعیات دور بودند.

3. سرنوشت دردناک ابوذر
گرچه درباره ابوذر ناگفته ها بسیار است و تألیف کتاب مستقلى را مى طلبد ولى ذکر این نکته لازم است که آنچه به ابوذر قوت و قدرت مى داد و مخالفانش را سخت هراسان مى ساخت زهد کم نظیر و آمیخته با صراحت لهجه او بود، از یکسو به دلیل زهدش نمى توانستند بر او خرده بگیرند و ازسوى دیگر، تاب تحمل لهجه صریح او را نداشتند که یک نمونه جالب آن را در ادامه مى خوانید:
ابن ابى الحدید از جاحظ از مردى به نام جلام ابن جندل غفارى نقل مى کند که من در زمان خلافت عثمان نماینده معاویه در منطقه قنسرین شام بودم، روزى نزد معاویه رفتم تا درمورد منطقه حکومت خود از او سوالى کنم، ناگهان فریادى از سمت در قصر او شنیدم که کسى مى گفت: «قطار شتران حامل آتش فرارسید (اشاره به شترانى بود که اموال بیت المال را حمل مى کردند) خداوند!، کسى را که امر به معروف مى کند و خود، آن را ترک مى گوید از رحمتت دور کن! خدایا! کسانى را نیز که نهى از منکر مى کنند و مرتکب آن مى شوند از رحمتت دور کن!»
ناگهان دیدم معاویه لرزید و رنگِ صورتش تغییر کرد، گفت: جلام مى دانى فریادکننده کیست؟ گفتم: نه، گفت: این همان «جندب بن جناده، ابوذر» است. همه روز به در قصر مى آید و فریاد مى کشد و این جملات را مى گوید.